Yapılan sistemli denetimler sayesinde düşük, gebelik sorunları, erken doğum üzere istenmeyen durumların önüne geçilerek anne ve bebek sıhhatinin korunabileceğini vurgulayan Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Rukset Attar, kelam konusu testleri ihmal edilmemesi gerektiği konusunda uyardı. Prof. Dr. Attar, “Hamilelikte ortaya çıkabilecek bir ekip problemleri tespit etmek için yapılan testlerin kimileri tüm gebe bayanlarda tabip denetiminde rutin olarak yapılırken rutin dışında kalan öbür testler, kişinin ve ailesinin tıbbi hikayesi doğrultusunda tabip gerekli görürse yapılabiliyor” dedi.
GEBELİK TESTİ (BETA HCG)
Gebelikte birinci yapılması gereken testin öncelikle beta hCG ismi verilen kanda gebelik testi olduğunu aktaran Prof. Dr. Rukset Attar, bu testle hem gebeliğin hakikaten var olup olmadığını göstermesi hem de dış gebelik ve rahim içi gebeliğin ayırt edilmesinde değer taşıdığını da ekledi. Attar, bu maksatla beta hCG ile birlikte ultrasonografi yapılması gerektiğine de işaret etti.
İKİLİ TARAMA TESTİ GÜVENİLİRLİĞİ YÜKSEK BİR TARAMA TESTİ
11-14 hafta ortasında ikili tarama testi ismi verilen ve başta Down Sendromu olmak üzere birtakım kromozom bozukları için risk durumunu gösteren kan testi yapılıyor. Bu testin yapılacağı gün evvel ultrason yapılması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Rukset Attar, şu bilgileri verdi: “Ultrasonda bebeğin ense kalınlığı, burun kemiğinin olup olmadığı, kardiyak yahut diğer bir anomali olup olmadığı denetim ediliyor. Riskli gebeliklerde 10. haftadan itibaren anne kanında hür fetal DNA testi yapılabilir. Hür Fetal DNA testinde; anne adayının kanından özgür fetal DNA elde edilerek fetal kromozomlar da incelenir. Bu test kesin bir teşhis testi olmamakla birlikte, güvenilirliği yüksek bir tarama testi olarak kabul edilir.”
ÜÇLÜ VE DÖRTLÜ TARAMA TESTLERİ
16-20 haftalar ortasında kromozom anomalisi ve spina bifida taraması için üçlü yahut dörtlü test yapılabildiğini hatırlatan Prof. Dr. Rukset Attar, “İkili, üçlü, dörtlü tarama testleri ve anne kanında özgür fetal DNA testi tarama testleridir. Bu nedenle bu testlerde yüksek risk çıktığı durumlarda kesin tanıyı koymak için gebelik haftasına nazaran koryon villus biopsisi, amniosentez yahut kordosentez yapılması gerekiyor” dedi.
AYRINTILI ULTRASON İLE KIYMETLİ PARAMETRELER DEĞERLENDİRİLİR
Prof. Dr. Rukset Attar’ın verdiği bilgiye nazaran, 20-22 haftalar ortasında bebeğin organlarının durumu, bebeğin eşi ismi verilen plasentanın durumu, rahim ağzı uzunluğunun belirlenmesi, rahimi besleyen damarlardaki kan akışı üzere parametrelerin kıymetlendirilmesi için ayrıntılı ultrasonografi yapılması gerekiyor.
ŞEKER YÜKLEMESİ
Prof. Dr. Rukset Attar, “Gebelikte gebelik hormonlarının da tesiri ile diyabeti olmayan bayanlarda gestasyonel diyabet ismi verilen gebelik şeker hastalığı görülebiliyor. Gestasyonel diyabet tanısı konulup tedavisi yapılmazsa bebekte intrauterin devirde, doğum sırasında ve doğumdan sonraki periyotta sorunlara yol açabiliyor” dedi ve ekledi: “Bu nedenle teşhisinin konulması değer arz ediyor. Bu maksatla 24-28 haftalar ortasında 75 gr şeker yükleme testi yapılıyor. Bir başka test de 50 gram şeker testi olup bunda yüksek kıymet çıkması durumunda teşhis için 100 gram şeker yükleme testi yapılıyor. Ayrıyeten tam kan sayımı, idrar analizi ve idrar kültürü de tekrarlanır. Rh uygunsuzluğu olan hamilelerde 28 haftada indirekt coombs testi tekrarlanarak sonucuna nazaran kan uyuşmazlığı iğnesi yapılması gerekiyor.”
SON AYLARDAKİ TESTLER DE ÖNEMLİ
Gebeliğin son aylarında hem annedeki sancı durumunu hem de bebeğin kalp atışlarını kıymetlendirmek maksadıyla NST yapıldığı hatırlatan Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Rukset Attar, “NST gebeliğin 32-34. haftalarında uygulamaya başlanır. Lakin erken doğum tehdidi üzere gebelikle ilgili risk faktörlerinin varlığında daha erken haftalarda başlanabilir. 35-37 haftalar ortasında B kümesi streptokok için vagen ve anüsten kültür alınır. Tüm gebelik boyunca anne adayının şikâyetlerine nazaran tam kan sayımı ve idrar analizi tekrarlanır” diye konuştu.
Cumhuriyet
