Kamu bankalarının gazete ve televizyon kanallarına verdikleri ilan ve reklamlardaki dağılım, Meclis gündemine getirildi. Bankaların 2020 yılındaki ilan dağıtımına ait tabloyu paylaşan CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, şu yansıyı gösterdi:
Halkbank, Ziraat Bankası, Vakıfbank ve kamu iştirak bankalarından 2020 yılında gazetelere toplam 300 bin sütun, santim; televizyon kanallarına 3 milyon 367 bin saniye ilan verilmiş. Lakin bu ilanlardan Fox, Tele1, KRT, Halk TV’nin de ortalarında bulunduğu televizyon kanalları ile Cumhuriyet, Karar, Yeniçağ, Korkusuz, Ulusal Gazete, Birgün, Üniversal, Yeni Asya, Yeni Bildiri üzere gazetelere tek kuruş ilan yok. Halkbank’ta Sözcü okurunun, Cumhuriyet okurunun hesabı yok mu? Vakıfbank mudileri ortasında FOX, Halk TV izleyen yok mu? Kamu iştirak bankalarının müşterileri ortasında TV5 izleyicisi, Ulusal Gazete okuru yok mu? Ortada büyük bir hortumlama var. Bu santimler, bu saniyelerin toplamı hepimizin vergilerinden kesilen milyonlarca liradır. Bu bütçeler adil dağıtılmalıdır” dedi. Çakırözer ilan dağıtımındaki kriterleri de sorarak, “Soruyoruz açıklamıyorsunuz. Açıklayamazsınız! Zira tek kriteriniz var o da yandaşlık!
ÇAKIRÖZER İLAN DAĞITIMINDAKİ KRİTERLERİ SORDU
HDP, kamu bankaları tarafından iktidara yakın basın kuruluşlarına ilan-reklam kanalıyla aktarılan kamu kaynaklarının tüm boyutlarıyla araştırılması gayesiyle Meclis’te araştırma önergesi verdi. CHP ve İyi Parti’nin de takviye verdiği önerge AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi. Önerge üzerine konuşan CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, kamu bankalarının 2020 ilan dağıtımındaki orantısızlığı tablolarla Meclis gündemine getirerek, ilan dağıtımındaki kriterleri sordu.
DATALARI AÇIKLADI
Kamu bankalarının gazete ve televizyonlara ilan dağıtımını sayılarla sıralayan CHP’li Çakırözer, “İşte gazeteci Kenan Şener ortaya çıkardı. 2020 yılında Halkbank, Ziraat Bankası, Vakıfbank ve kamu iştirak bankalarından gazetelere toplam 300 bin sütun santim ilan verilmiş. En üstte Türkgün, Sabah, Akşam var. 10’uncu sırada Hürriyet, Posta. Listenin altı var, sıfırlarla dolu! Sözcü var, ne kadar sıfır! Cumhuriyet, Karar, Yeniçağ, Korkusuz, Ulusal Gazete, Birgün, Kozmik, Yeni Asya, Yeni Bildiri, hepsi sıfır! Tek kuruş ilan yok” diye konuştu.
“TİRAJ SIRALAMASINDA SON SIRADA YER ALAN GAZETE EN ÇOK İLAN VERİLEN GAZETE”
Gazetelere ilan dağıtımındaki kriterleri soran Çakırözer, “Biz gazetelerin televizyonların ilan almasına karşı değiliz. Lakin verilmeyenlerin hakkını savunmak, vermeyene niçin vermedin diye sormak bizim hakkımız. Tiraj sıralamasında son sırada yer alan gazete en çok ilan verilen gazete; tüm kamu ilanlarının yüzde 15’i verilmiş. Fakat tiraj sıralamasında 2’nci durumdaki Sözcü’ye hiç ilan verilmemesini bize kim izah edecek? Bunu hepimizin sorgulanması lazım. Zira bu para hepimizin parası, kamunun parası” diye konuştu.
Kamu bankalarından televizyon kanallarına aktarılan ilanları da sıralayan Çakırözer, “Kamu bankalarından televizyonlara toplam 3 milyon 367 bin saniye verilmiş. 1’inci sırada Bengütürk TV var; 606 bin saniye. İlanların yaklaşık yüzde 18’i ona verilmiş. A Haber 317 bin saniye ile yüzde 10 almış. Akit TV 8’inci, NTV 15’inci, Kanal D 16’ncı sırada, Habertürk, Show TV 23, 24’üncü sırada. Her birine 2 bin saniye verilmiş, Bengütürk’ün üç yüzde 1’i, A Haber’in yüz ellide 1’i kadar. Bir de alttaki sıfırlar var. FOX TV, Halk TV, Tele 1, KRT, TV5 sıfır, tek kuruş reklam alamamış televizyonlar” dedi.
“HANGİ KRİTERE NAZARAN DAĞITIYORSUNUZ?”
Çakırözer Meclis kürsüsünden ilan dağıtımındaki kriterleri de sordu. “Kamu bankalarının yöneticilerine, onları oralara atayan saray idaresine, Cumhurbaşkanına, Yardımcısına, Hazine Bakanına soruyorum” diyen Çakırözer, “Kamu bankası neye bakıyor? Fox’a, Halktv’ye hiç reklam vermezken, Ahaber’e Habertürk’ün 200 katı reklam verirken sanki tercihi ne? Halkın vergisinden verdiğiniz kamu bankası ilanlarını gazetelere, televizyonlara hangi kritere nazaran dağıtıyorsunuz? Bu ilanlar hangi ajanslar aracılığıyla dağıtılıyor? Onları belirlerken bir ihale açtınız mı? Tek kaynaktan mı dağıtıyorsunuz? Yaptığınız, rekabet hukukuna uygun mu, o bankaların anlı ulu etik prensiplerine uygun mu? Bunların hesabını vermek zorundasınız!” dedi.
“AÇIKLAYAMAZSINIZ ZİRA TEK KRİTERİNİZ VAR: YANDAŞLIK”
Kamu bankalarının ilanlarının halkın vergilerinden oluştuğunu ve adil dağıtılması gerektiğini söyleyen Çakırözer, şu konuşmayı yaptı: Halkbank’ta Sözcü okurunun hesabı yok mu, Vakıfbank mudileri ortasında FOX, Halk TV izleyen yok mu? Kamu iştirak bankalarının müşterileri ortasında TV5 izleyen Ulusal Gazete okuru yok mu? Bu sayılar çıktıktan sonra o insanların yüzlerine nasıl bakacaksınız? Bu nasıl bir yüzsüzlüktür, arsızlıktır. Esnafı var, çiftçisi var, emeklisi var. O milyonların 3 kuruş, 5 kuruş birikimleri olmasa o bankalar var olur mu, o ballı koltuklarda oturabilir misiniz? Sizi oraya oturtanlara da soruyorum, çıkın bunları tek tek açıklayın. Açıklayın diyorum lakin açıklayamazsınız zira tek kriteriniz var: Yandaşlık, yandaşlık, yandaşlık! Ortada büyük bir hortumlama var. Bu santimler, bu saniyelerin toplamı hepimizin vergilerinden kesilen milyonlarca liradır. Bu bütçeler adil dağıtılmalıdır.
Çakırözer, ilan dağıtımındaki adaletsizliğin basının gerçek ve tarafsız işlemesi engellendiğini belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı: Bu adaletsizlikle basın özgürlüğü kısıtlanmaktadır, demokrasinin temel taşı olan halkın haber alma hakkı engellenmektedir. Gelin, bu önergeye dayanak verelim, bu rezaleti artık ortadan kaldıralım diyoruz.
