Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi ve Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Lideri Prof. Dr. Yakup Kaska başkanlığındaki heyet, İskoçya’nın Glasgow kentinde düzenlenen İklim Değişikliği Konferansında (COP26), iklim değişikliği ve plastik kirliliğinin deniz kaplumbağalarına tesirleri ve göç yollarının araştırılması bahisli panel düzenlendi.
Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Türkiye Pavilyonu’nda düzenlenen panele İtalya’dan Dr. Paolo Casale, Pamukkale Üniversitesi öğretim vazifelisi ve DEKAMER koordinatörü Doğan Sözbilen, İngiltere Exeter Üniversitesinden Dr. Robin Snape ve Dr. Emily Duncan ile Swensa Üniversitesinden Dr. Nicole Esteban katıldı.
DEKAMER Lideri Prof Dr. Yakup Kaska, iklim değişikliği nedeniyle gözlenen sıcaklık artışlarının deniz kaplumbağaları üzerinde gözlenen ve gelecekte gerçekleşecek olumsuz tesirlerine ayrıyeten artan denizel kirliliğe dikkati çekti. Akdeniz ve dünyada deniz kaplumbağası popülasyonlarının durumu ele alınırken, deniz kaplumbağaların göç yolları, denizdeki hayat alanları ve bu alanlarda görülen tehditler anlatıldı. Deniz kaplumbağalarının uydudan izleme ile göç yollarının belirlenmesi ve beslenme alanları üzerine konuşan DEKAMER Koordinatörü Sözbilen ve Dr. Snape, Akdeniz’de öne çıkan özel alanların değerini vurgularken, bu alanlarda avcılık, kirlilik ve deniz trafiği üzere tehditlerin artmasının geri döndürülmesi güç ziyanlar vereceğini vurguladı.
İKİ YILDA 15 BİN KİLOMETRE YOL KAT ETTİ
Uydudan izleme çalışmalarının bilimsel bilgiyi artırmanın yanında kamuoyu farkındalığı üzerinde tesirinden de kelam eden Doğan Sözbilen, iki yıldan uzun müddettir izlenen ‘Tuba’ isimli kaplumbağanın yaklaşık 15 bin kilometre yol kat ettiğini ve haritasının yaklaşık 6 milyon izleme aldığını belirtti. Sözbilen tek bir bireyin izlenmesinin kâfi olmayacağını, bilhassa Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün dayanağıyla son iki yılda izlenmeye başlanan toplam 18 kaplumbağa ile ileride denizel alanlarda alınacak tedbirler için kıymetli bilgiler toplandığını aktardı.
“ÖLÜMLE SONUÇLANIYOR”
Denizel kirlilik ve iklim değişikliği bahislerinde araştırmalar yapan Dr. Emily Duncan ve Dr. Nicole Esteban, dünyadaki tüm bölgelerde deniz kaplumbağalarının plastik kirliliğinden etkilendiğini anlattı. Dr. Duncan, meyyit kaplumbağalarda yapılan çalışmalarda çabucak her bölgede deniz kaplumbağalarının plastik yediğini ve vefatla sonuçlanabilen önemli sıhhat sorunlarını beraberinde getirdiğini belirtti. Plastik kirliliğinin ayrıyeten yuvalama kumsallarında sıcaklığın artmasına, hasebiyle popülasyona katılan erkek bireylerin azalmasına yol açabileceğini belirten konuşmacılar, uygun formda kumsal temizliğinin yapılması ve tek kullanımlık plastik kullanımının azaltılmasının ehemmiyetini vurguladı.
Panelin son kısmında hudutlar ötesi göçler gerçekleştiren deniz kaplumbağalarının korunması için ulusal uğraşların yetersiz kalacağı, bu nedenle memleketler arası işbirliklerinin kıymetli olduğuna dikkat çekildi.
