Burdur Belediye Lideri Ali Orkun Ercengiz ve Türk Halk Müziği sanatkarı Sümer Ezgü, son periyotta ‘Denizin Dibinde Hatçem’ türküsünün göbek havası biçiminde yorumlayanlara reaksiyon gösterdiler.

Türk Halk Müziği sanatkarı Sümer Ezgü, “Bu bir ulusal kültür. Şahsen devletin, Kültür Bakanlığı’nın himaye altına alması gereken bir durum bu” dedi. Burdur Belediye Lideri Ali Orkun Ercengiz ise “Kültür yozlaşmasını gerçek bulmuyoruz. Kültür varlıklarımız nasıl ki, bir ören alanı kıymetliyse bizim için geçmişte çalınmış bir türkü, bir müzik, yazılmış bir şiir, roman aslıyla kalması da o kadar kıymetlidir” diye konuştu.

ERCENGİZ: KÜLTÜR YOZLAŞMASINI YANLIŞSIZ BULMUYORUZ

Burdur Belediye Yöneticisi Ali Orkun Ercengiz, şunları söyledi: “Geçtiğimiz günlerde içtimaî medya fenomeni olarak bilinen bir kişi tarafından Burdur’umuzun en şık halk ezgilerinden birisi olan Hatçem türküsü farklı bir formda yorumlanmış, adeta hazin bir aşk hikayesi olan Hatçem türküsü göbek havasına, dokuz sekizlik bir oyun havasına çevrilmiştir. Bundan duyduğumuz rahatsızlık nedeniyle de içtimaî medya hesaplarımızdan türkülerimizin, ezgilerimizin asıl halleriyle korunması gerektiğine dair birtakım açıklamalar yaptık.

Kültür yozlaşmasını sahih bulmuyoruz. Kültür varlıklarımız nasıl ki, bir ören konumu kıymetliyse bizim için geçmişte çalınmış bir türkü, bir müzik, yazılmış bir şiir, roman aslıyla kalması da o kadar kıymetlidir. Bu nedenle bir reaksiyon oluşturduk. Ve bize de gençler destek verdi. Burdur Belediyesi’ne ilişkin bir meydanda Hatçem türküsünün özgününü çaldılar ve bizlere dinlettiler. Biz halk ezgilerinin, halk türkülerinin halka ilişkin, periyoduna ilişkin, şık kültürel kıymetlerin tıpkı halde kalması taraftarıyız. Tanınan kültürün, kültür mirasımızı yanlış bir halde kullanıp, gelecek nesillere farklı halde aktarmasını da istemiyoruz.” 

“DEVLETİN MÜDAFAA ALTINA ALMASI GEREKİR”

Türk Halk Müziği sanatçısı Sümer Ezgü de “Denizin Dibinde Hatçem” türküsünün Burdur’un Arvallı ve Kayış köylerinde yaşayan 2 Hatice’nin sevdikleriyle kaçış hikayelerinin akabinde yakılan iki ağıtın devirle birleşmesinden oluşan bir türkü olduğunu anlattı. Ezgü şu değerlendirmeyi yaptı:

“Beni evvel Metin Türkoğlu aradı. Rahmetli Burdurlu Araştırmacı Seyfettin Türkoğlu’nun oğlu. ‘Sümer Beyefendi, pederimin türküsü çok bed yorumlanmış. Bunu ne yapmamız lazım. Bir izler misiniz?’ dedi. Ben de birkaç tane görüntü klip izledim. Hakikaten çok üzüldüm. Ben Burdur’un Bucak kazasında büyüdüm o sokaklarda oynarken, çamurlarda yuvarlanırken, kulağımıza ilişen türkülerdi bunlar. Aktarıla gelen, hikâyesi olan bir türküdür bu. Sonra aradan biraz vakit geçti sevgili Ali Orkun Ercengiz aradı beni Burdur Belediye Yöneticimiz o da birebir halde, ‘Sümer abi çok üzüldüm bu nasıl bir şey, bizim türkümüz nasıl bu hale gelir’ dedi. Hem sonluydu hem de üzgündü. Yani, ‘Bir şeyler yapmamız lazım’ dedi.

İşin garip tarafı şu bir şeyler yapması gereken biz değiliz aslında, sanatkarlar değil. Biz yorumlarız. Bu tıpkı şey üzere ulusal ormanlarımız üzere, tarihi eserler üzere, ulusal tarımımız üzere yani şahsen devletimizin himayesi gereken ulusal kültür zira bu. Biz de kültürün bedeli yok. Bu çok bed bir şey. Bu bir ulusal kültür. Şahsen devletin, Kültür Bakanlığı’nın himaye altına alması gereken bir durum bu. Anadolu’nun birçok yöresinde bu biçim reaksiyonlar oluyor aslında. Öteden beri olmuştur. ‘Bizim ürünlerimizi niçin bozuyorlar, bunlar olur mu?’ diye. Zira o, o yöre için çok bedelli. Ortak mal, anonim. Bir meselede anonim ortak malın, ulusal kültür kıymetlerimizin, ulusal kültür ezgilerimizin, telif kapsamında olmaması. Yani isteyen istediği üzere kullanabiliyor. Telif yasası bir türlü toparlanamadı. Yani bunu çözmemiz lazım bizim. İsteyen istediği üzere bu ulusal kültürü harcamasın, kullanmasın o açıdan temel mevzunun devletimizin şahsen bu bedellere sahip çıkması gerektiğini düşünüyorum ben. Yoksa bu tartışmalar sürer masraf ve bu tartışmanın tarafı oluruz. Ben tarafı da olmak istemem bu türlü bir tartışmanın zira ben bu memleketin doğal ki herkesin bir ömür yolu ve hizmeti var.”

 “MİLLİ SANATIN HİÇBİR PAHASI YOK BU ÜLKEDE”

 Halk eserleri olan türkülerin sahipsiz olduğunu vurgulayan Ezgü, şöyle dedi:

“Bizim vazifemizde kültürü savunmak, kültürü yaşatmak. Bir gayrısının işi memlekette mimariyi korumak olabilir, şehirciliği korumak olabilir fakat bizim işimizde kültür yani bu devlette sanat ve kültür hafife alınıyor pahası yok. Benim bir sanat akademim var. Hiçbir bakanlıktan destek yok, hiçbir belediyeden destek yok ticarethane olarak görülüyor burası. Evlatlara eğitim verdiğimiz kurum, evlatları uyuşturucudan, makûs alışkanlıklardan alıkoyduğumuz kurum, rastgele bir gece kulübü üzere, ticarethane olarak görülüyor. Vergiler içerisinde boğulduk kaldık yani sanatın kıymeti yok, ayrıcalığı yok. Bir Avrupa devletinde sanata, sanatkara çok kıymet veriliyor. Bizim sanatçı olduğumuzu öğrenince, bize kıymet veriyorlar lakin bu devlette artık her şey birbirine karışmış durumda. Şahsen devletimizin bu ulusal kültür eserlerini, türkülerimiz de dâhil olmak üzere himayeye alınması lazım. Muhafazası lazım. Bu bugünün konusu değil, kimseyi de kas etmiyorum bu öteden beri bu memlekette bir meseledir. Öteden beri sanatın pahası olmadığı üzere, hele hele ulusal sanatın hiçbir kıymeti yok bu devlette.”

“ALTIN HER YANDA ALTINDIR”

“Bir gazeteci arkadaşım, ‘Küf tutan bir türküyü ortaya çıkardı’ diye yazmış. Niçin küf tutsun ki türküler. Küf tutması için bir neden yok. Altın her yanda altındır. Binaenaleyh niçin küf tutsun, küf tutmasının hiçbir gereği yok.Düğünlerimizde çalıyor, bütün partilerimizde çalıyor bütün hüzünlerimizde biz bunu haykırıyoruz konserlerimizde de bunları okuyoruz yani bir eser sahiden yapıtsa küf tutmaz zati. Bir türkümüz vardır bizim ‘Emirdağdan bir geçmeylen yol olmaz, altın noktaya düşmeyinen pul olmaz Fadimem pul olmaz’ yanı altın tarafa düşmesiyle pul olmaz ve türkülerde hiçbir hengam mekana düşmez.

Yani bu memlekette kuru fasulye pilav ne hengam yenmezse türküler de dinlenmez bu marazdan vazgeçelim, bu kompleksten vazgeçelim. Bugün öteki bir şey tanınan olur yarın tekrar türküler söylenir. Okuyan arkadaşlarımızdan kesinlikle bu işi sevdikleri için okuyor olabilir ya da ticari yollarında durumu pahalandırmak istiyor olabilir lakin aslını araştırsınlar zira bu bir göbek havası değil ki.” 

“ANOMİN ESERLER KESINLIKLE TELİF YASASI İÇİNE GİRMESİ LAZIM”

Geçmişten aldığımız ve geleceğe aktaracağımız mirasımız bizim ulusal kıymetlerimiz bunlara gözümüzün bebeği üzere bakmamız lazım. Bu memleketin evlatları bu eserler. Kültür evlatları bunlar nasıl ki bu devlette biz bir aileysek şayet bir ailenin evlatları o ailenin malıdır ve gözünün bebeği üzere bakarsa bu memleketin ulusal kıymetlerinin ulusal türkülerine de ulusal kültürüne de tıpkı formda kıymet vermeliyiz. Ata’mızın bir kelamı var, ‘Bu sazın bağrında bir milletin kültürü yatıyor’ diyor onun için biz bu türküleri okurken, bu milletin kültürünün yattığını hissederek, düşünerek okumaya çalışıyoruz varlığını o formda yaşatmaya ve aktarmaya çalışıyoruz. Bu hususta dediğim üzere tıpkı ulusal ormanlarımız üzere, eski tarihi ürünlerimiz üzere, ulusal tarımımız üzere, ulusal kültürümüzün de devletimiz tarafından korunması lazım. Telif yasasının içine kesinlikle derleme ürünlerin, anonim ürünlerin, halk eseri olan hepimizin ortak eseri olan anonim ürünlerinin kesinlikle telif yasası içine girmesi lazım.”