İktisat bir yandan yurtdışında yaşanan küresel krizin tesiri ile gerilirken, Merkez Bankası’nın faiz indirimi sinyallerine devam etmesi de iç piyasayı istikrarsızlaştırıyor. Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun “Kur artışlarının faiz indirimi ile ilgisi yok” kelamlarına karşın dolar dün 9.04’le yeni doruğa tırmandı. Günü ise 9.1 seviyesinde kapattı. İktisat etrafları AKP hükümetinin düşen oylarınının da tesiriyle düzmece büyüme tabloları görmek için kredi musluklarını açacağını ve TL’deki bedel kaybını görmezden geleceğini söylüyor. Stagflasyon telaşı ise Türkiye için de tartışılmaya başlandı.
Piyasalarda yaşananları ekonomistlere sorduk. Kurda yaşanan hareketlenmeleri ve atılan adımları kıymetlendiren ekonomist Cihan İhtilal Zelyut, AKP’nin köşeye sıkıştığını ve faiz indirerek ekonomiyi canlandırmaya çalıştığını söyledi. Zelyut, şu yorumları yaptı:
“Bu taktiği geçmişte denemişlerdi ancak o vakit rezervlerde 128 milyar dolar vardı. Artık bu türlü bir atak yaparsanız döviz artar ve sizin rezervlerinizden para basmanız gerekir, ancak o rezervler yok. Ayrıyeten geçmişte yurtdışında Türkiye’nin iç ve dış siyasetine kurum ve kuruluşlarına inanç vardı. Şu anda bu da sıfırlandı hasebiyle faiz indirmek ekonomiyi canlandırmaya yetmeyecek.”
Türkiye’nin çok büyük bir stagflasyon tehdidiyle karşı karşıya olduğunu da söyleyen Zelyut, “Enflasyon aslında yüksek, vatandaşın da cebinde parası kalmadı ve alım gücü bitti. Bu kur oranlarıyla ülke bu formda dışarıya bağlıyken artık büyük bir ekonomik sakinlik yaşayacağız” diye konuştu.
STAGFLASYON TEHLİKESİ
Faiz indirimleri ile AKP’nin Türkiye’de ne değerine olursa olsun kredi genişlemesine ve borçlanmaya dayalı spekülatif ve imar rantlarını besleyecek bir büyüme tablosu çizeceğini söyleyen Ekonomist Erinç Yeldan ise “AKP’nin 2023 için bir büyüme hikayesine muhtaçlığı var” dedi ve şöyle konuştu:
“Merkez Bankası Lideri da bu sineye çekişi kolaylaştırmaya ve bir ekip teknik kavramlarla ziyanı kamufle etmeye çalışıyor. Bunda yandaş basının da rolü büyük. ‘Çekirdek enflasyon’ ve ‘swap’ üzere kimsenin düşünmediği yeni kavramlarla tartışmayı öteki bir boyuta çekiyor ve kur artışındaki ziyanların konuşulmasını engellemeye çalışıyor. TL’deki kıymet kaybı iktisat bilimiyle öngörülemeyecek düzeye geldi. Artık bu iş siyaset ve hukuk bilimine kalmıştır. Kurumlar yıpratılmış, hukukun üstünlüğü tahrip edilmiş bir konjonktürdeyiz. Bu konjonktürün bizi nereye götüreceğini iktisat bilimine bakarak söyleyemeyiz.”
IMF BÜYÜME VARSAYIMLARINI REVİZE ETTİ
Memleketler arası Para Fonu (IMF) global ekonomik büyüme iddiasını sonlu aşağı istikametli revize ederken, Türkiye için bu yılki büyüme varsayımını yüzde 5.8’den yüzde 9’a revize etti. IMF, yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm Raporu’na nazaran global ekonomik büyüme kestirimini ise tedarik zincirindeki aksamalardan ötürü bu yıl için 0.1 puan aşağı revize ederek yüzde 5.9 olarak belirledi. IMF Türkiye için 2022 gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme iddiasını ise yüzde 3.3’te tuttu.
