Getty ImagesLiderler, Trevi Çeşmesi önünde poz verdiİtalya’nın başşehri Roma’da toplanan G20 başkanları, iklim krizi ve pandemiyle global çaba gayeli bir dizi ortak maksatta muahede sağladı. Fakat G20 önderler tepesinin sonunda hazırlanan ortak bildirgede bu maksatlara yönelik adımların gereğince net belirlenmemesi tenkitlere de yol açtı.
30-31 Ekim’de Roma’da yapılan G20 önderler tepesinde üzerinde muahedeye varılan ortak bildirgede, global ısınmayı endüstrileşme öncesi periyoda kıyasla 1,5°C ile sınırlama amacı tekrarlandı. Bu amaç için “anlamlı ve tesirli eylem” daveti yapılırken bu hareketler detaylandırılmadı.
G20 doruğuna katılan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ülkesinin durumunu, “2050 sihirli bir sayı değil. Rusya sıfır karbon maksadına 2060’a kadar ulaşmaya çalışacak” diye açıkladı.
Etraf aktivistleri, 2050 yılının da Dünya için çok geç olacağını savunuyor.
G20 önderlerinin ortak bildirgesinde, net sıfır sera gazı emisyonu için net bir tarihten kaçınılarak “yüzyıl ortası civarı” maksat olarak belirlendi.
Çevreci Greenpeace örgütü, tepenin sonuç bildirisini, “zayıf, vizyonsuz ve isteksiz” olarak tanımladı ve G20 başkanlarının “anın gerektirdiği üzere davranmadığı” söz edildi.
Örgütün yöneticisi Jennifer Morgan, “Eğer G20, COP 26 iklim doruğu için bir kıyafet provası idiyse, dünya başkanları ellerine yüzlerine bulaştırdılar” dedi.
Yoksullukla gayret eden Küresel Citizen isimli örgütün yöneticisi Friederike Roder de, AFP’ye yaptığı değerlendirmede, açıklanan adımları “anlamlı adımlar yerine yarım yamalak sözler” olarak tanımladı.
“UMUTLARIM GERÇEKLEŞMEDİ FAKAT GÖMÜLMEDİLER DE”
Öte yandan ortak bildirgede, 2021 sonuna kadar yeni kömürlü elektrik üretim tesislerine milletlerarası kamu finansmanı sağlanmasına son verilmesi taahhüdü yer aldı.
Dünyanın önde gelen ekonomilerini bir ortaya getiren G20’nin başkanlar doruğu, Glasgow’da başlayan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde kritik bir kademe olarak görülüyordu.
G20 ülkeleri, dünya çapında toplam sera gazı salımının yüzde 80’ininden sorumlu.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, G20 tepesi sonunda “Roma’yı umutlarım gerçekleşmeden terk ediyorum, lakin en azından gömülmediler de” dedi.
Getty Imagesİtalya’da G20 doruğu müddetince çok sayıda iklim protestosu yapıldıDÜNYA ÇAPINDA YÜZDE 70 AŞI GAYESİ
G20 başkanlar tepesinin öncelikli temalarından bir başkası de pandemiyle global gayretti. G20 başkanları ortak bildirgede, aşılara adil ve üniversal erişim için eforlarını artıma kelamı verdi.
2021 sonuna kadar dünya nüfusunu en az yüzde 40’ının, 2022 ortasına kadar da yüzde 70’inin aşılanmış olması amacı için aksiyon taahhüdünde bulunuldu.
G20’nin periyot başkanlığını yürüten İtalya Başbakanı Mario Draghi, tepede yaptığı konuşmada, “Yüksek gelirli ülkelerde nüfusun yüzde 70’ten fazlası en az bir doz aşı oldu. En fakir ülkelerde ise bu oran yüzde 3 civarına düşüyor. Bu fark ahlaki olarak kabul edilemez ve global çapta toparlanmayı baltalıyor” demişti.
KURUMLARA GLOBAL TABAN VERGİ
Dorukta, global taban kurumlar vergisi konusunda da muahedeye varıldı. G20 önderleri, daha evvel Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından kabul edilen, yüzde 15’lik global minimum kurumlar vergisi uygulamasını onayladı.
İtalya Başbakanı Draghi, bu vergi mutabakatını “Daha adil ve tesirli bir milletlerarası vergi sistemi için tarihi bir mutabakata vardık” diye duyurdu.
Global taban vergi sistemi, şirketlerin vergi oranları düşük ülkelerde merkezlenerek vergi avantajı sağlamasının önüne geçmek maksadıyla gündeme gelmişti.
G20, taban kurumlar vergisinin 2023’te devreye girmesini planlıyor.
