Türk Klinik Mikrobiyoloji Ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), yeni ortaya çıkan koronavirüs Omicron varyantı ile ilgili bilgi ve değerlendirmelerini 10 unsurluk bir açıklamayla kamuoyu ile paylaştı.

Şu an için yeni varyantla ilgili katılaşmış ve muteber datalar bulunmadığı belirtilen açıklamada, “Tahminler optimist olunmasını takviyeler nitelikte olmamakla birlikte, gereksiz ve vakitsiz bir panik havasına girmek için de bir neden yoktur” sözleri kullanıldı.

Açıklamada, maske-mesafe-hijyen kurallarına dikkat çekilerek, “Bilinen korunma metotları hala geçerliliğini korumaktadır” dendi. Açıklamada devamla, “Ortak kanı mevcut aşılar ya da geçirilmiş infeksiyonların sağladığı bağışıklığın en azından ağır hastalık ve vefata karşı koruyuculuklarını sürdürecekleri yönündedir” sözlerine yer verildi.

KLİMİK Derneği’nden B.1.1.529 (Omikron) Varyantıyla İlgili Güncelleme #koronavirus #COVID19 Açıklama İçin: https://t.co/u0OIAWUYPq pic.twitter.com/6uDIAep383

— Klimik Derneği (@klimik_dernegi) November 28, 2021

KLİMİK Derneği İdare Heyeti tarafından yapılan 10 unsurluk açıklama şöyle:

1. Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) Virus Evrimi Teknik Müşavere Kümesi, Güney Afrika’nın 24 Kasım’da bildirdiği yeni varyantı (21K/B.1.1.529), 26 Kasım’da yaptığı toplantıyla tasa verici varyant (VOC) olarak sınıflandırmış ve “omikron” olarak isimlendirmiştir.
2. Omikron varyantının nerede ortaya çıktığı şimdi bilinmemektedir. Botswana ya da Güney Afrika’da SARS-CoV-2 genomik izleme faaliyetlerinin güçlü olmasından ötürü bu ülkeler ön plana çıkmış olabilir. Birinci kaynak rastgele bir Afrika ülkesi olabilir.
3. Ülkelerinin maruz kalacağı damgalanma ve kısıtlamalara karşın, varyantla ilgili edindikleri bilgileri neredeyse naklen paylaşan Güney Afrika idaresi ve bilim insanları örnek davranış sergilemişlerdir.
4. Omikron varyantı 28 Kasım itibariyle dört kıtada saptanmış durumdadır. Afrika kıtası dışındakiler, Güney Afrika seyahatinden dönenler ya da onların temaslılarıdır.
5. DSÖ, sürveyans ve genomik dizileme çalışmalarının arttırılmasını, elde edilen dataların paylaşılmasını, birinci olay ve/veya hadise kümelenmelerinin kendilerine hemen bildirilmesini, virusun ve yol açtığı klinik tablonun, aşıların aktiflik durumunun bir an evvel açığa çıkması için kapasitesi olanların katkı vermesini önermektedir.
6. Pek çok ülke birinci tedbir olarak Güney Afrika ülkelerine seyahat kısıtlamasının yanı sıra ülkelere girişte PCR testi ve karantina zorunluluğunu tekrar uygulamaya sokma yoluna gitti. Kelam konusu tedbirler varyantın yayılımının yavaşlatılabilmesi için işe yarayabilir. Lakin uzun vadede bu tedbirlerin işe yaramadığı başka varyantlarda görülmüştür. Ülkeye girişi ve yayılımı geciktirebilmek için test ve sürveyans kapasite ve sayılarının arttırılması, ülkeye girişlerde ülke ve aşılanma durumuna nazaran ayırt etmeksizin PCR testi uygulanması ve muhakkak ülkelerden gelenlere PCR testleri negatif çıksa bile karantina mecburiliği getirilmesi üzere uygulamaların en berbat senaryo seçenekleri göz önünde bulundurularak en azından yeni varyantın özelliklerine ait datalar gelinceye dek sürdürülmesi akılcı bir tavır olacaktır.
7. Şu an için varyantın bulaşıcılığı, neden olduğu klinik tablonun özellikleri, geçirilmiş infeksiyon ve/veya aşılanma sonucu kazanılan bağışıklığa karşı direnç ile ilgili olarak mutasyon profilinden yola çıkılarak yapılan kestirimler dışında katılaşmış ve muteber datalar bulunmamaktadır. Fakat, kestirimler optimist olunmasını dayanaklar nitelikte olmamakla birlikte, gereksiz ve vakitsiz bir panik havasına girmek için de bir neden yoktur.
8. Bilinen korunma formülleri hala geçerliliğini korumaktadır. Aşı ve antiviral tesirli casuslar konusunda hayli aralık katedilmiş durumdadır. Gerektiğinde bunlar süratle yeni varyant(lar)a uyarlanabilecektir. Ortak kanı mevcut aşılar ya da geçirilmiş infeksiyonların sağladığı bağışıklığın en azından ağır hastalık ve mevte karşı koruyuculuklarını sürdürecekleri istikametindedir.
9. Varyantın birçok ülkede saptanması, varyantın şimdilik görünenin ötesinde bir yayılım seviyesine ulaşmış olma muhtemelliğine işaret ediyor olabilir. Bu nedenle hadiselerin birinci görüldüğü ülkelere yönelik önlemlerin gereksiz yoğunluk ve uzunlukta uygulanmaya devam etmesi, bu ülkelerin ekonomileri ve halkının altından kalkamayacağı zorluklara neden olabilir. Bu şekil tedbirlerden olumsuz etkilenecek ülkelerin yükünün hafifletilmesi için milletlerarası dayanışmaya/yardımlaşmaya son derece muhtaçlık vardır. Aksi halde salgınlarla ilgili bilgilerin vaktinde paylaşılması sekteye uğrayacaktır.
10. Afrika ülkeleri aşılanma oranılarının en düşük olduğu ülkelerdir. Aşılanma oranlarının düşük kalmasının yalnızca o ülke ya da kümeler için değil, milletlerarası boyutta bir aksiliğe yol açabileceğinin somut örneklerinden birini yaşadığımız bu devirde, başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm milletlerarası kurum/kuruluşların aşı eşitliğini sağlama konusunda özveriyle iş birliğine gitmesi konusunda kaybedilecek vakit kalmamıştır. Aşıya erişimin sağlandığı ülkelerde bile aşılanmaktan uzak duran kesitlerin de yeni gelişmeleri göz önüne alarak bir sefer daha düşünmelerinin vaktidir.