BBC
BBC’nin tahlil ettiği donelere nazaran Birleşik Krallık, gelişmiş yedi devletin oluşturduğu G7 memleketleri arasında koronavirüsten en ağır etkilenen devlet oldu.
BBC, Oxford Üniversitesi’nden ekonomistler ve Health Foundation (Sağlık Vakfı) uzmanlarıyla çalışarak ABD, Japonya, Kanada, Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya’den oluşan G7 devletlerinde koronavirüs salgınıyla ilgili doneleri inceledi.
Araştırmaya nazaran Birleşik Krallık’ta salgının başından bu yana 100 bin kişi başına düşen can kaybı sayısı 65 oldu.
Bu tabloda İtalya’da 100 bin kişi başında 58, Fransa’da 44 ve ABD’de 38 mevt gerçekleşti.
Geçmiş yıllarda bir devlette kaydedilen tüm ölümlerin ortalaması göz önünde bulundurularak hesaplanan excess death tablosunda da birinci sırada Birleşik Kırallık’ın bölge aldığı görülüyor.
Bu datalara bakıldığında İngiltere’de 100 bin kişi başına 97, İtalya’da 75 mevt düşüyor.
Kanada, Almanya ve Japonya’da excess death’te nispeten düşük seviyeler göze çarpıyor.
Fakat Kanada ile ilgili bir not düşmek gerekiyor; bu devlette üç yerin excess death olguları şimdi rapor edilmiş değil. Datalar tamamlandıktan sonra Kanada’daki görünüm de netleşebilir.
BBCBeklenenden fazla gerçekleşen vefat sayılarının yani excess death verisinin sıradan vefat sayılarına nispeti ise memleket nüfuslarındaki yaş kümeleri arasındaki farkları anlamak için değerli bir gösterge.
Birleşik Krallık’ta bu nispet yüzde 52 olurken, İtalya’da yüzde 35, Fransa’da yüzde 24 olarak gözlemlendi.
Tüm göstergeler G7 devletleri kıyaslamasında Birleşik Krallık için tıpkı ağır tabloya işaret ediyor. ABD’de 2. dalga beklentileriyle bu sıralamanın değişmesi beklenebilir.
Her memleket, Covid-19 vefatlarını hesaplamak için farklı teknikler kullanıyor. Zira kimi devletler illetin teşhisi konusunda daha ileri teknolojilere sahip.
Yekun can kaybı sayıları hesaplanırken farklı yolların kullanılması da yapılan karşılaştırmaların ne kadar sağlıklı olduğu konusunda soru işaretleri yaratıyor.
Olgular daha sağlıklı ve emniyetli olsa bile bu doneleri farklı yollarla tahlil ederek farklı sonuçlara ulaşmak da mümkün.
Fakat araştırmayı yapan bilirkişiler, tüm tahlillerde Birleşik Kralllık’ın en beğenilmeyen etkilenen memleket olmasının dikkat cazip olduğunu vurguluyorlar.
BBCOxford Üniversitesi’nin Avrupa memleketlerini mercek altına aldığı farklı bir incelemede ise Birleşik Krallık’ı oluşturan İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda gayri Avrupa memleketleriyle kıyaslandı.
Bu tabloda İngiltere, en berbat etkilenen memleketler sıralamasında İspanya’nın üstünde bir numara sırada nokta aldı.
Araştırma, İngiltere ve Galler’de çalışan yaş kümesi (16-64 yaş) arasında mevt fazlalığının önemli boyutlarda olduğunu gösteriyor. O denli ki birtakım haftalarda bu nispet yüzde 60’a ulaştı.
Ayrıyeten İngiltere’de olağanın üstünde ölümlerin rapor edildiği müddetin emsal memleketlere nazaran daha uzun olduğu görülüyor.
İngiltere hükümeti ise devletler arası bu çeşit kıyaslamaları yapmak için şimdi erken olduğu görüşünde.
Sıhhat ve Toplumsal Hizmetler Kurumu’ndan bir sözcü “Her mevt farklı bir trajedi. Bizim en büyük önceliğimiz, son ilmî tavsiyelere iyi olarak hayat kurtarmak. Farklı devletlerdeki olgulara ve bulgulara göz atmak değerli lakin her devlet donelerini toplarken farklı bir sistem kullanıyor. Bu yüzden karşılaştırma yapmak yanıltıcı olabilir” icmalini yaptı.
Cumhuriyet
