Arkeoloji Müzesi’nin bahçesinde, hoş bir tesadüf kurulduğu gün olan 13-14 Haziran’da, 130 küsur yıl sonra, bir basın toplantısında buluştuk, hususumuz Kültürel Miras Fuarı Heritage İstanbul.

Pandemi nedeniyle tam dört defa ertelenen fuar, bu defa 23-25 Haziran tarihleri ortasında İstanbul’da Lütfü Kırdar Kongre ve Stant Sarayı’nda yapılacak inşallah. En son bir yıl evvelki mart ayında burada yeniden bir basın toplantısı için buluştuğumuzda fuar hazırlıklarını konuşmuştuk. Sonra pandemi patladı ve hayatımızda her şey ertelendi. Her şey dijitale yüklendi, dijital ve hibrit fuarlar yapıldı ancak fuar demek aktiflik demek, o da canlı olmalı diye anlatıyor, Can Şenel. Heritage İstanbul, Avrupa’nın en büyük kültürel miras fuarlarından biri ve muhafaza, onarım, arkeoloji, müze ve kütüphanecilik kesimlerini 5. defa bir ortaya getiriyor. Değerli, zira üzerinden çok farklı ve çok büyük kültürler gelmiş geçmiş, yaşanmış, ülkemiz bir kültürel miras zengini ancak bunu har vurup harman savuruyoruz: İkram ettiklerimiz, al götür dediklerimiz, elimizden kaçırdıklarımız, çaldırdıklarımız ya da restore ediyoruz derken rezil ettiklerimizden hangi birini saymalı?

İçinde bulunduğumuz Arkeoloji Müzesi’nin Darphane’deki depolarına el konulmasından ve onarım ve korunma için bekleyen yapıtların Yeşilköy Havaalanı ve Maltepe üzere müzeden çok uzak yerlere taşınmaya kalkışılması skandalını mı? Haydi iyi şeylerden bahsedelim: Fuara ilgi büyük, şimdiden 3 bini aşkın akreditasyon yapılmış bile. İlber Ortaylı, Murat Tabanlıoğlu, Andrew Cohen, Nezih Başgelen ve İBB Lideri Ekrem İmamoğlu üzere konuşmacıların konferanslarının ilgi çektiği kesin. Ancak etkinlikler bununla sonlu değil olağan. Fuara 36’sı yurtdışından toplam 131 firma katılıyor. İtalya ve Avusturya’nın ülke pavyonlarının yanı sıra Belçika, İsveç ve Nijerya’dan da iştirakçiler var. Konferansta 26 oturum, miras kısmında 21 sohbet ve 8 atölye çalışması yapılacak. Yeni oluşturulan “Kültürel ve doğal mirası izleme platformu” ise çok ilgi çeken yeni bir sivil toplum çalışması. Bir diğer fuar çalışması ise Bodrum’da 8-17 Ekim ortasında Heritage Halikarnasus ismiyle gerçekleşecek.

YAŞAYAN MÜZE

Bize miras marka kısmının bu yılki onur konuğu Ali Muhiddin Hacı Bekir. 244 yıl boyunca Türk şekerleme mutfağına damga vuran bir marka olarak “yaşayan müze” konsepti ile miras sohbetlerine katılacak. Aktiflik sponsorları ortasında bulunan bu marka dışında Komili, TÜRSAB, Kültür AŞ üzere markalar da fuara katkı sunuyor.

İBB ÇALIŞIYOR

Arkeolog Nezih Başgelen, Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas, Kültür Varlıkları Daire Lideri Oktay Özel, Fuar Proje Yöneticisi Osman Murat Akan, Vakıflar Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürü Hayrullah Çelebi, expo Genel Müdürü Cem Şenel basın toplantısında.

İBB Kültür AŞ Genel Müdürü olduğundan beri yeni projelerini merakla beklediğimiz Kuvvetli PSM’den transfer Murat Abbas ile burada karşılaşmak da hoştu ve ayrıntılı bir söyleşi yapma kelamını aldık. Onun da azmi, İstanbul’u en çok ziyaret edilen 3 kentten biri yapmaktı ve pandemi bitsin, olacak diyelim! Murat Abbas, bir dahaki Heritage fuarına müzik kısmı eklenmesine ve katkı sağlayacağına da kelam verdi.

ÇOK BAŞLILIK

İstanbul Büyükşehir Belediyesi el değiştirdiğinden beri kentin tarihi kıymetlerinin mülkiyeti de rekabet konusu ve sorun oldu. Galata Kulesi bir gecede, İBB’den ismini duymadığımız bir vakfa geçiverdi, İBB’nin Taksim Meydanı yenileme projesi başlamadan çabucak evvel de Seyahat Parkı elinden alındı! Kimi eserler vakıfların mı, Cumhurbaşkanlığı’nın mı, Arkeoloji Müzesi’nin başına gelenlerde olduğu üzere aşikâr değil. Bakıyorsunuz Topkapı Sarayı’ndaki değerli eserler Çamlıca Camii’ne götürülüveriyor? Mimar Sinan Üniversitesi Fotoğraf Heykel Müzesi’ndeki fotoğraflar Ulusal Saraylar Fotoğraf Müzesi’nde ortaya çıkıveriyor. İşte bunlar daima kültür varlıklarının korunması, sahip çıkılması konusuna giriyor ki basın toplantısının değil, fuardaki çalışmaların soruları olmalı diye sormadıklarımız! Arkeolog Nezih Başgelen Doğan Kuban Hoca’nın bir kelamını hatırlatıyor: “Tarihi eserler komadaki hasta üzeredir, ölmemesi için daima bakımı gerekir.” Mescitlerin bağlı olduğu Vakıflar Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürü Çelebi de Sultanahmet Camii tamirinin bir an evvel bitirilmesi için 200 kişinin 24 saat aralıksız çalıştığını, kubbede kalem işlerinin bittiğini, 2022’nin birinci çeyreğinde açmayı planladıklarını anlatıyor. Sorumuz üzerine Kariye’de ise yalnızca vakit namazları sırasında mozaiklerin üzerinin örtüleceği bir sistem olacağını ve öbür vakitlerde ziyaretçilere açık olacağını hatırlatıyor. O küçücük kilisenin çabucak yanındaki büyük camiiye karşın burada namaz kılmanın niçin gerekli olduğu sorusu ise sorulmadan havada asılı kalıyor, zira muhatabı burada yok!