İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nde gündeme alınan İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı’nın hazırladığı Kültürpark Muhafaza Maksatlı İmar Planı, onaylandığı takdirde kentin bu değerli simgesini tarihi işlevlerini koruyan ve daha fazla yeşil alan barındıran bir vizyonla geleceğe taşıyacak. Plan kapsamında Kültürpark’taki canlı varlığını korumak ve çoğaltmak hedefiyle Ekosistem Muhafaza Planı da hazırlandı.

İlgili meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının görüş ve taleplerinin dikkate alındığı Müdafaa Maksatlı İmar Planı’na nazaran Kültürpark’ta yeşil alan kullanımının yanı sıra kültür, sanat, spor, dinlence, cümbüş, toplumsal tesis, Enternasyonal Fuar sergileme alanı işlevleri yer alacak.

Kültürpark’ın tarihi kapıları, Ada ve Göl gazinoları ile Pakistan Pavyonu olarak bilinen tescilli yapılar ile korunması önerilen yapılar hariç olmak üzere yıkılıp yine yapılacaklar için emsal pahası yüzde 5’i geçemeyecek.

Ayrıyeten yıkılıp tekrar yapılacak yapılardan şu an 27 bin metrekare tabana oturan fuar hollerinin en fazla 12 bin metrekare olarak yapılabileceği karar altına alınacak. Yalnızca hollerin bulunduğu alandan 15 bin metrekare alan, yeşil alan ekosistemine dahil edilecek.

Alanın flora ve faunasının korunarak rehabilite edilmesi temel alınacak. Hazırlanacak Kentsel Tasarım/Peyzaj Projesinde bisiklet yoluna da yer verilecek.

Ekosistem Müdafaa Planı ile parktaki, kuş çeşitlerinin ağır olarak bulunduğu Ekolojik Niteliği Hassas Alanlar olarak belirlenen bölgelerde çalışmaların hassas ilerlemesi, imalatların faunadaki dönemsel hareketliliğe nazaran planlanması öngörülüyor.

Ekolojik Niteliği Yüksek Alanlar olarak tanım edilen ağaç dokusunun ağır olduğu alanlarda ise ağaç köklerine ziyan verilmemesi için derin hafriyat yapılmayacak.

Ağaç dokusunun olmadığı yalnızca yer örtücü bitkilerin bulunduğu bölgeler ise Ekolojik Niteliği Artırılacak Alanlar kapsamında ele alınarak, Kültürpark’ın ekolojik dokusuna ziyan vermeden rehabilite edilecek.

Plan hangi süreçlerden geçti?

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in misyona geldiği birinci aylarda düzenlediği arama konferansıyla belirlenen yol haritası doğrultusunda yüklü olarak ilgili meslek odaları olmak üzere sivil toplum kuruluşlarının da katıldığı bir dizi toplantı düzenlendi. Bu toplantılarda ilgili tarafların alana ait görüşleri alındı ve meslek odalarının talepleri doğrultusunda Müdafaa Hedefli İmar Planına data teşkil edecek ilave tahliller belirlendi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi Etüd ve Projeler Dairesi Başkanlığı ile Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı tarafından İlgili meslek odalarının talepleri doğrultusunda “Kültürpark Florası”, “Kültürpark’ın Faunası”, “Kültürpark’ın Kent Ekosistemine Etkileri”, Kültürpark’ın Taşıma Kapasitesinin Kıymetlendirilmesi, “Kültürpark Yapı Envanteri”, “Kültürpark Yapıları Mimari Raporu”, “Kültürpark Heykelleri”, “Kültürpark’ın Kullanım-Kullanıcı Profili”, “Acil Afet Toplanma Alanı Olarak Kültürpark”, Sonuç Raporu (Riskler-Potansiyeller-Öneriler) başlıklı ek raporlar hazırlandı.

Kelam konusu raporlar, ilgili meslek odalarına (Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası, Kent Plancıları Odası) incelenmek üzere iletildi ve raporlara ait kıymetlendirme toplantıları yapılarak talepleri dikkate alındı. Kültürpark için sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarının görüş ve teklifleri çerçevesinde yine düzenlenen 1/5000 ölçekli Müdafaa Hedefli Nazım İmar Planı ve Plan Raporu önerisi ve 1/1000 ölçekli Müdafaa Emelli Uygulama İmar Planı ve Plan Raporu önerisi Etraf, İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi, İmar, Eğitim-Kültür, Hukuk, Kentsel Dönüşüm ve Fuarcılık komitelerine gönderildi. Plan burada görüşüldükten sonra son formunu alacak ve Belediye Meclisi’nin onayına sunulacak.

Planla birlikte öngörülen Kültürpark kimliği

Müdafaa Emelli İmar Planı’nın temel vizyonu ve Kültürpark Kimliği olarak kabul edilen temel amaçlar şöyle açıklanıyor:

“İzmir’in yangın yerinden, Enternasyonal Fuarı’nın kurulduğu, kültür ve cümbüş hayatının kıymetli bir odağı olarak İzmirlilerin ve kent dışından gelenlerin anılarını biriktirdiği, vakit içinde artan bitki ve hayvan varlığı ile değerli bir yeşil alan ve kent parkına da dönüşen Kültürpark’ın geçmişten bugüne gelen tüm bu tarihi özelliklerini koruyarak geleceğe aktarmak. Behçet Uz’un hayal ettiği ‘Halk Üniversitesi’ kimliğini günümüzün bilgi toplumu şartlarında kurgulayarak ömür uzunluğu eğitim ve kültürün faal bir öğrenme ortamı olarak tanımlamak, tıpkı vakitte mevcut flora ve faunasını koruyarak iyileştirmek.”

“Ortak akılla Kültürpark Anayasası”

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer İzmir’in gözbebeği Kültürpark için ortak aklın gösterdiği yolu izlediklerini söyledi. Vazifeye gelirken “Çok ses, çok renk” dediklerini ve bunun gereğini yerine getirdiklerini belirten Lider Soyer, “Ortak akıl buluşmalarının birincisini Kültürpark için yaptık. Herkes fikrini söyledi. Evvelki idare devrinde Kültür Varlıklarını Müdafaa Kurulu’na gönderilen müdafaa emelli imar planını bu ortak aklı mümkün kılmak için geri çektik. Tüm oda ve ilgililerle bizim uzman takımımız toplantılar yaptı. Bir yıl boyunca tüm bilgi, dokümanlar toplandı, görüşler alındı. ‘Ben yaptım oldu’ demedik. Ortak akılla bir noktaya vardık. Burası tarihi ve doğal sit alanıdır. Yangından sonra yapılmış İzmir’in akciğeri göz bebeği bir bota nik bahçesidir. İzmir’in unutulmaz Belediye Lideri rahmetle andığımız Behçet Uz burayı yaparken ‘halk üniversitesi olsun’ demiş. 80 yıldır İEF kapılarını burada açmış. Biz Kültürpark’ın bu iki hüviyetine hürmet göstererek ve koruyarak yol almak istiyoruz. Artık Büyükşehir Belediye Meclisi’miz bir karar verecek ve daha sonra Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza heyetlerine gidecek. Böylelikle Kültürpark’ın ‘Anayasası’ ortaya çıkacak. İzmir’in bence en kıymetli bölgesi o evreden sonra da artık şahsî ve dönemsel kararlardan etkilenmeyecek” dedi.

Cumhuriyet