Dünyanın mükemmellerinden Giza piramitleri bin yıldır ziyaretçileri büyülüyor.

Ama koronavirüs salgını hasebiyle alınan tedbirler, Mısır’da milyonlarca insanın geçim kaynağını oluşturan turizm kesimini büyük ölçüde devre dışı bıraktı ve 1 Temmuz’da farz ateş ölçümü üzere sıkı tedbirlerle tekrar ziyarete açılan Giza’da birkaç Mısırlı dışında kimseler görünmüyor.

Büyük Sfenks’in tek ziyaretçisi başına oturmuş güvercin.

25 yıldır burada deve gezileri yaptırarak hayatını kazanan Eşref Nasır “Herkes için çok güç oldu. Aylarca meskende oturduk. Bir devenin günlük yiyecek gereksinimi 100 Mısır lirası (6 dolar)” diyor.

Nasır, ailesini geçindirebilmek için develerinden ikisini satmak zorunda kalmış. Tıpkı işi yapan Hamdi Muhammed’in de durumu birebir. “Hem develeri hem çocuklarımı nasıl besleyebilirdim” diyor.

Durum salgın öncesinden çok farklı. Yıllar süren siyasi çalkantılar ve bir yolcu uçağına 2015 yılında yöneltilen bombalı taarruzdan sonra turizm hakikaten patlama yaşıyordu.

2019 yılında Mısır’a 13,6 milyon turist geldi ve bu yıl salgın olmasaydı bu sayının 15 milyonu aşacağı kestirim ediliyordu.

‘BÜTÜN KESIM KAYBETTİ’

Giza’da yaşayan çeşit rehberi Şahinde Adil “Sonunda bir istikrara kavuşmuştuk. Haftanın her günü çalışıyordum. Lakin koronavirüs salgını başlayınca her şey bitti” diyor.

Adil, milletlerarası uçak seferlerinin Mart ayı ortasında durdurulmasıyla, cins için yapılan 1000 rezervasyonu kaybetmiş. Bunun yalnızca kendisinin değil bir çok farklı iş sahibinin de kaybı olduğunu anlatıyor.

“Böyle olunca otel rezervasyonlarını iptal ettik. Bu otellerde, seyahat acentasında çalışan herkesin kaybı. Hepimiz işimizi kaybettik. Buna şöförleri ve lokantaları da ekleyebilirsiniz” diyor.

Mısır Turizm ve Tarihi Eserler Bakanı Halid el Anani, kolu canlandırmaya ve ekonomiyi kurtarmaya çabalıyor.

“Sadece biz değil bütün dünya için bir felaket. Biz ayda 1 milyar dolar turizm gelirinden olduk ve önümüzdeki haftalar ve aylarda da kaybımızın büyük olacağını kestirim ediyoruz” diyor.

Bakan, turizmin Mısır’ın gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 12’sinden fazlasını sağladığına da dikkat çekiyor.

ReutersGiza’daki yeni Büyük Müze Tutankamun’un kaynaklarını de sergileyecek

EVVEL SAHİLLER AÇILDI

Son günlerde müzeler ve tarihi ortamlar tekrar açılır, ve Sina yarımadasının güneyi, Kızıldeniz kıyıları ve Matruh’a uçuşla başlarken, Turizm Bakanı Anani de televizyonlardan, uyulması gereken yeni hijyen ve güvenlik tedbirlerini anlatıyor.

Bu kıyı ortamlarında tek bir Covid-19 vakası görülmediğini münasebetiyle en inançlı ortamlar olduğunu söyleyen bakan, “Şimdilik, plajlar, çöl, su sporları, tümü açık havada yapılan faaliyetler başlıyor. Daha sonra İskenderiye, Kahire, Luksor ve Asvan’ın bulunduğu Nil Vadisi’ne sıra gelecek” diyor.

Daldan geçimini sağlayanların birden fazla, kitlesel turizmin tekrar başlamasıyla, hijyen koşullarının iyileştirilmesi ve kalabalıklar oluşmasının önlenmesi üzere tedbirler de alınacağını düşünüyor ve bunu olumlu karşılıyor.

Bir gayrı rehber Mona el Dessuki, “Dünyanın her bölgesinde beşerler mümkün olduğunca kalabalıklardan kaçmaya çalışıyor. Bu durumda turistleri tek tek değilse de daha çok küçük kümeler halinde gezdireceğimizi düşünüyorum” diyor.

‘MASKE ÇOK SIKINTI OLACAK’

Dessuki en büyük değişikliğin ise maske takmak yüzünden yaşanacağını söylüyor.

“Bizim meslek esasen beşerlerle göz temasına ve müşterilerimize güleryüz göstermeye dayanır. Ama maske yüzümüzün yarısını kapladığında bu bir sorun olacak. Başkaca tıp otobüslerinde, müzeler, havaalanları, uçaklar üzere örtük sahalarda saatlerce maskeyle durmak o kadar kolay olmayacak” diyor.

Salgın devrinde gizli tutulan tarihi kalıntıların etrafında büyük paklık çalışmaları yürütüldü. Giza’daki yeni Büyük Müze’nin açılışı salgın yüzünden gecikti fakat gelecek yıl Firavun Tutankamun’un kaynakları de dahil varlıklı tarihi ürünlerle açıldığında büyük ilgi çekeceği düşünülüyor.

Mısırlılar her ne kadar berbat bir yıl olduysa da, eninde ahir topraklarındaki güçlü tarihi miras ile turizmin tekrar rayına oturacağına güveniyor.

Rehber Şahinde Adil, “Mısır bir çok harikulade şeyi birarada sunuyor. Kim piramitleri görmek istemez ki?” diye soruyor.

Cumhuriyet