Sokaklar kimi için sevgiliyle buluşma noktası kimi için ekmek teknesi yahut hareket yeri. Lakin bazıları için de hayatın ta kendisi. Gece gündüz, yaz kış sığındıkları tek yer… Meskeni sokak olan yurttaşlarla Karaköy’de birkaç saat geçirdik. Sokakta yaşama tutunmaya çalışan yurttaşların hayallerine konuk olduk. Her birinin sokağa düşme nedeni farklı. Kimi ailesel sıkıntılardan kimi maddi nedenlerden… Havaların soğumasıyla ömür şartları daha da zorlaşan sokaktaki yurttaşlar koronavirüsle de gayret ediyor. Üstüne bugünlerde tesirli olan kar da eklenince gelin siz düşünün katlanan zorluğu… Birçok vakit okuma, iş sahibi olma hayalleri kursalar da en çok diledikleri şey ise sıcak bir yatak, sıcak bir duş, sıcak bir çorba…

DAİMA SOKAKTA

Ahmet Kamçı 25 yaşında. “Taşı toprağı altın” olan İstanbul’a 14 yıl evvel gelmiş. Geldiği günden beri de sokaklarda. Okula hiç gitmemiş. Arkadaşları kendisini Yılmaz Güney’e benzetiyor. Ahmet ile konuştukça arkadaşlarının bu benzetmede haksız olmadıklarını fark ediyorum. O denli ki kendisi de Yılmaz Güney’in kitaplarını okuduğunu, sinemalarını izlediğini ekliyor. Ahmet, yeri geldiğinde üzerinde ceset yıkanan mermerin üzerinde bile uyuduklarını belirterek “Ateş yakmasam sabaha sağ çıkamam. Bazen dumandan yüzüm simsiyah biçimde uyanıyorum. Sokaktaki beşere el uzatılmalı. Meslek, iş sunulmalı. Hastalanıyoruz. Hastaneye gidemiyoruz. Birkaç defa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne gittim, muayene fiyatı istediler. Biri restorana giriyor, tek seferde yüzlerce TL’ye yemek yiyor, biz ise o beşerden bir çorba parası dilenmek için bazen saatlerce dışarıda bekliyoruz. Adalet bunun neresinde” diye soruyor. Bir müddet konuşmayarak uzaklara bakan Ahmet’e, “Ne görüyorsun” dediğimde ise şunu söylüyor: “Bomboş bir kent. Beşerler hayalet üzere geziniyor. Bizim ise hayallerimiz, anılarımız daima gölgelerde, lambaların altında, ateşlerin yanında.”

‘BİLMİYORLAR…’

Ali Murat 16 yaşında. Anasız babasız büyümüş. 7 yıldır sokakta. O da hiç okul görmemiş. Tek hayali okuyarak “dürüst bir insan” olmak ve hoş bir iş sahibi olup sokaktaki arkadaşlarını yanına almak. Arkadaşlarıyla kaldığı Karaköy’deki harabede, güvercin ve köpek besleyen Ali, “Hayvanlar en sadık dostlar. Kederlerimizi paylaşıyorlar. Yanımızda yatıyorlar. Yardımlarını çok görüyoruz” diyor.

SOKAĞA SIĞINANLAR

Koronavirüs günlerinde çaresizlikten sokağı mesken tutanlar var. Yarı aç… “Sokağa çıkma yasağında bizim için hayat çok daha zor” diyorlar ve ekliyorlar: “Arada bize yemekleri veren restoranlar da kapalı oluyor. Yemek bulamadığımız çok oluyor. Misal dün aç uyuduk.”

AİLE İLE ŞU AN BİR YEMEK YEMEK HER ŞEYE BEDEL

Hüseyin Ali 14 yaşında. 4 yıldır sokakta. Okuyup hekim olmak istiyor. Hüseyin, harabe binayı göstererek “Bazen 1, bazen 20 kişi kalıyoruz” diyor. Hikmet Kaya da 12 yaşında. 5 yıldır sokakta. Pandemi sürecinde yetkililer tarafından kendileriyle ilgili tek bir açıklama yapılmağını söyleyen Hikmet, “‘Hayat meskene sığar, meskende kalın’ açıklamalarını duyunca kendimizi bir hayvandan farksız görmüyoruz. Kimsenin umurunda değilmişiz üzere hissediyorum” diyor. Harun Halil ise 20 yaşında. 8 yıldır sokakta. Hayat onu da hiç okul yolu ile kesiştirmemiş. Okumak istediğini belirten Harun şunları söylüyor: “Kaç saattir su içmiş değilim. Aile ile şu an bir yemek yemek her şeye kıymet.”

BUZ ÜZERE YATAK!

Tramvaydan Tophane durağında iner inmez bir anda soğuk havanın iliklerime kadar işlediğini hissetmek güç olmuyor. Ahmet Kamçı ile Tophane Parkı’nda karşılaşıyorum. Birden fazla vakit Karaköy’de hiçbir kapısı ve penceresi olmayan harabede kalsa da kimi vakit da Tophane Meydan Çeşmesi’nin havuzunda yatıyor.

HERKES ÜZERE OLMAK…

18 yaşındaki Hasan İpek, 8 yıldır sokakta. Bilgisayar mühendisi olmak istiyor. 5. sınıfa kadar gittiği okulu özlediğini söyleyen Hasan, “Şu an imkân olsa 1. sınıftan bile başlarım” diyor. Mahalle bekçilerinden yakınan Hasan, “Bazen bekçiler bize bağırıyor. Elimiz önümüzde bile olsa bizi dövmeye kalkıyorlar. Sokağa düşmeyi kendimiz istemedik ki. Herkes üzere olmak istiyoruz” açıklamasında bulunuyor. Sohbetimiz devam ederken biraz ilerideki restoranın bir çalışanı günlük mönüden artakalan yemekleri getiriyor. O anki sevinci göz bebeklerinde dahi görülen Hasan, “Esnaf ağabeylerimiz bazen bu türlü yemek getiriyor. Sokağa çıkma yasağında yetkililer ‘evinize gidin’ diyor lakin meskenimiz yok ki. Sokağa çıkma yasağında bizim için hayat çok daha sıkıntı. Ortada bize artakalan yemekleri veren restoranlar da kapalı oluyor. Yemek bulamadığımız çok oluyor. Misal dün aç uyuduk” diye konuşuyor.

Cumhuriyet