Ordu Üniversitesi (ODÜ) Rehberlik ve Ruhsal Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Şule Baştemur, öğrencileri Dilara Hatice Borucu ve Sezer Bulut, toplumsal medya üzerine 5 ay süren bir araştırma gerçekleştirdi.
Toplumsal medya kullanımının her geçen gün arttığını gösteren araştırmada, Facebook’un istatistiklerine nazaran 37 milyon faal kullanıcısı olan Türkiye’nin nüfusa oranla dünyadaki birinci 10 ülke ortasında yer aldığını belirtildi. Instagram kullanıcı sayısının 38 milyona yükseldiği Türkiye’de pandemi nedeniyle toplumsal medyada etkin olma müddetlerinin uzadığı, internet kullanım oranının 7 saate, etkin toplumsal medya kullanım oranının ise yüzde 81’e çıktığı tespit edildi.
‘SOSYAL MEDYADA ÇOCUKLARIN BİLGİLERİ PAYLAŞILIYOR’
Ebeveynlerin, çocuklarının fotoğrafını toplumsal medya hesaplarından paylaşmalarının ortaya çıkardığı ruhsal durumları da araştıran grup, toplumsal medyada yüz bin takipçisi olan, yaklaşık 2 bin fotoğrafı bulunan ve günde ortalama 25 kıssa atan bir annenin Instagram hesabını inceledi. Annenin hesapta kullanılan fotoğrafların yüzde 83’ünün çocuğunun fotoğrafları olduğu, paylaşımlarda ise çocuğun özel bilgileri, pozisyon bilgisi, özel kıyafetli görselleri de yer aldığı görüldü. Fotoğraflar incelendiğinde çocuğun, hangi okulda okuduğu, paylaşılmasa da okulun ismi net bir formda yer aldığı saptandı.
‘HER 3 FOTOĞRAFIN BİRİNDE ÇOCUK GÖRSELİ’
‘Eğer makus niyetli bir kişi olunsaydı ve bir çocuğa ziyan vermek istenseydi, ebeveynlerin paylaşımları incelenerek çocuk hakkında hangi bilgilere ulaşılabilirdi’ sorusundan yola çıkılan araştırmada; seçilen annenin paylaşımlarından 888’inde çocuğun içinde olduğu fotoğraflar, 537’sinde çocuğun tek başına olduğu fotoğraflar, 297’sinde annesiyle, 23’ünde babasıyla, 31’inde hem annesi hem de babasıyla, 173’ünde ise çocuğun yer almadığı fotoğraflar olduğu tespit edildi. Paylaşımlarda annenin paylaştığı her üç fotoğraftan birinde çocuğun görsellerini kullanarak eser tanıtımı yapıp, maddi çıkar sağladığı da gözlemlendi. Araştırma sonuçlarına nazaran, şuurlu ya da bilinçsiz paylaşımlar aracılığı ile çocuğun yaşadığı kent, okuduğu okul, hatta mesken adresi üzere bilgiler de ortaya çıkıyor.
‘EBEVEYN ÇOCUĞUNUN ÖZEL BİLGİLERİNİ PAYLAŞIYOR’
Ordu Üniversitesi Rehberlik ve Ruhsal Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Şule Baştemur, son periyotlarda ebeveynlerin çocuklarının fotoğraflarını paylaşmaya yönelik bir eğilim içerisinde olduğunu söyledi. Baştemur “Bu paylaşımlar, daima ve denetimsiz olarak yapılıyor. Ebeveynlerin toplumsal medyadaki paylaşımlarıyla birlikte çocuğa çarçabuk ulaşılabiliyor. Şu anda çocuğun hangi okulda okuduğunu biliyoruz. Hangi mahallede yaşadığını biliyoruz. Konutunun adresini biliyoruz. Çocuğun asla hayır diyemeyeceği besinleri biliyoruz. Zira anne ‘benim çocuğuma şayet bunu verirseniz asla hayır demez, çabucak alır’ biçiminde sayfasında açıklamalar yapıyor. Bunun haricinde babanın konuttan hangi vakitlerde iş münasebeti ile uzak olduğunu biliyoruz. Bu türlü periyotların ne kadar sürdüğünü biliyoruz. Bütün bu bilgiler bir ortaya getirildiğinde berbat bir insan olsaydık, o çocuğa ziyan vereceğimizi biliyoruz” dedi.
‘İSTİSMAR HER VAKİT GERÇEK HAYATTA GERÇEKLEŞMEZ’
Bilinçsiz paylaşımların çocuk istismarına neden olabileceğine değinen Baştemur, Bilhassa araştırmalar bize diyor ki; yüzde 30 ile yüzde 80 ortasında internet kanalıyla çocuk görsellerine ulaşan bireylerin gerçek hayatta da çocukları istismar etme mümkünlüğü var. Toplumsal medya bu noktada bir araç. Bu yüzden pedofili bizim için büyük bir risk” diye konuştu.
