Antikçağın en kıymetli düşünürlerinden Herakleitos “Aynı ırmakta iki kez yıkanılmaz” diyerek kelamım ona vaktin sabit değil, devingen olduğuna dikkat çekmek istemiş.

Valla biz yıkanıyoruz Heraklietos Emmi. Bizim ellerde ırmaklar aksine aktığından mıdır yoksa selanik örgü misali iki aykırı bir yüz aktığından mı nedir, birebir suda pek çok sefer yıkandığımız oluyor. Anlayacağın senin bu kuramın lafı güzaf. Antikçağdan günümüze kadar süzülüp gelen o kelam, yaşadıklarından ders çıkaran toplumlar için geçerli. Unutma ki biz ders alan değil, âleme ders veren bir toplumuz.

Şayet senin dediğin üzere olsaydı Nemrut Mustafa’yı ve lideri olduğu Divanı Harbi Örfi Mahkemesi’nin kararlarını ortadan 101 yıl geçmesine rağmen anımsar mıydık?

Bize bir asır evvelki olayı anımsatan da emekli amirallerin duyurusundan sonra siyaset ve yargı cephesinin içler acısı tavrı.

Emekli amirallerin duyurusundan sonra yaşananlara bir bakın hele.

Ortada kabahat ögesi bir hareket olmadığı ve daha tabirleri bile alınmadığı halde haklarında ferman çoktan verildi. Yargıya talimat veren verene. Bir hukuk devletinde iktidar mensubu bir bakanın “Eminiz bağımsız yargı gereğini yerine getirecektir” denmesi bile kabahattir. Fakat biz de bu talimata uymayan yargı mensupları hata işlemiş sayılır. Haklarında çabucak HSK soruşturma açar, mahkeme üyeleri değişir. Yargıtay Başkanlığı’nın çarçabuk çabucak bir bildiri yayımlayarak gereğini yapacaklarını açıklaması bundandır. İktidar blokunun cücük ortağı MHP önderini yargının “Emredersiniz, gereğini elbette yapacağız” mealindeki açıklaması bile kesmedi. Bahçeli, “Bunların rütbeleri de sökülmeli, emeklilik hakları elinden alınmalı ve maaşları kesilmeli” diyerek her zamanki üzere elinde akaryakıt bidonuyla koşarak ateşi harladı.

Seçilmişlerden evvel atılıp ilgili ilgisiz her bahiste ahkâm kesen, parmak sallayan, herkese diskur çeken devletimizin en kudretli memuru Fahrettin Altun, Bahçeli’den geri kalır mı? Bağlantı Lideri Fahrettin Altun, 104 emekli amiralin imzasıyla yayımlanan bildiriye ait olarak “Sadece imzacılar değil, onları cesaretlendiren de hukuk önünde hesap verecek” açıklamasını yaptı.

Aha! Nemrut Mustafa mahkemesi kararıyla örtüşen bir benzerlik daha…

Durun daha bitmedi.

Amirallerin avukatı Şule Nazlı Erol, “Sanıkların avukatlığından çekil. Senin için iyi olmaz” diye tehditler almaya başlamış. Nemrut Mustafa mahkemesinde sanıkların avukat tutması, lehlerine şahit dinletmeleri yasaktı. Eh ortadan geçen yüz yılda hiç olmazsa kabahati ne olursa olsun sanıkların şahit gösterme hakkı maddelerle garanti altına alınmış. Fakat sanıkları avukatsız bırakmanın türlü yolları var değil mi?

Atatürk’ün rütbelerini söktüler de ne oldu?

Artık gelelim emekli amiraller için istenen cezalar ve yargının takındığı tutumla, başkanlığını Nemrut Mustafa Paşa’nın yaptığı Divanı Harbi Örfi Mahkemesi’nin neden benzeştiklerini anlatmaya…

İngilizlerin kuklası Damat Ferit Paşa hükümeti 5 Nisan 1920 tarihinde tekrar hükümeti kurmakla görevlendirilince, Divanı Harbi Örfi Mahkemesi’nin yetkilerini artırmış, takımını yenilemişti. Bu çerçevede 1919 yılı içinde üye olarak misyon yapan Nemrut Mustafa Paşa’yı mahkemenin başkanlığına getirdi. Mahkeme bu periyotta hükümetin çıkardığı bir kararnameyle Ermeni tehciri davalarına ilaveten ülkenin “iç ve dış güvenliğini bozmakla” itham edilen Kuvayı Milliyecileri de yargılamaya yetkili kılındı. Evvel Mustafa Kemal Paşa, Kara Vasıf Beyefendi, Ali Fuad Paşa, Alfred Rüstem, Halide Edib ve eşi Dr. Adnan Beyefendi gıyaplarında idama mahkûm edildi. Bu idamlıklara daha sonra ortalarında İsmet Paşa, Bekir Sami Paşa, Fahrettin Paşa, Fevzi Paşa ve imam müftü Rıfat Börekçi de eklendi.

BU KADARLA KALSA UYGUN…

Mahkemede yalnızca Kuvayı Milliyeciler değil, onları destekleyen gazeteleri de cezalandırıldı. Bu mevzudaki en küçük bir haber bile hata ögesi olarak değerlendirildi. Gerçekten o periyotta İkdam ve Vakit üzere Kuvayı Ulusala hakkında olumlu yazı yazan gazete ve sahipleri Nemrut Mustafa Paşa’nın zulmünden nasibini aldı. Yakup Kadri bunlardan biriydi. Münasebet olarak, Ikdam gazetesinde Ali Fuad Paşa’nın Eski şehir’de kazandığı bir askeri ba şarıya yer vermesi ve Mustafa Kemal’den “Paşa” diye bahsetmesiydi.

Bursa Valiliği ve Dahiliye Nazırlığı yapmış olan, Oktay Akbal’ın dedesi Ebubekir Hazim Tepeyran da Kuvayı Milliye’nin teşvikçilerinden biri olduğu gerekçesiyle idama mahkûm edilmişti.

SONRA NE OLDU?

Kuvayı Milliyeyi işgalcilere diz çöktürünce, onu ve özel mahkemesini inanılmaz yetkilerle donatan Padişah Vahdettin ve Sadrazam Damat Ferit Paşa Ingilizlerin himayesine sığınarak yurtdışına kaçtı. Nemrut Mustafa yargılandı ve o da Süleymaniye’de soluğu aldı.

Haklarında idam kararı verilen ve rütbeleri sökülen paşalara bu millet daha yüksek rütbeler vererek onurlandırdı.

Pahalı amirallerin, ne maaşlarının kesilmesini ne lojman tahsislerinin kaldırılmasını ne de rütbelerinin sökülmesini sorun etmeyeceği malum. Bahçeli’nin rütbelerinin de seçim sandığı konduğunda millet tarafından söküleceğinden kuşkum yok. Bakalım amirallerin yargılanmasında Nemrut Mustafa rolünü kim üstlenecek?

Cumhuriyet