İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) kente yeni taksi kazandırılması teklifine sert formda muhalefet eden Eyüp Aksu’nun lideri olduğu İstanbul Arabacılar (Taksiciler) Esnaf Odası, geçtiğimiz yıl mahkemeye başvurarak UKOME kararı ile düzenlenen Toplu Ulaşım Hizmet Kalitesi Kıymetlendirme Sistemi’nde (TUDES) yer alan birtakım hususların iptalini ve yürütmesinin durdurulmasını istemişti.
Sözcü’den Hasret Güvemli’nin haberine nazaran, esnaf odasının dava dilekçesinde, TUDES yaptırım cetveli ile birebir fiilden idari para cezası, trafikten men ve ceza puanı uygulamaları ile hem araç sahibine hem de aracı kullanan sürücüye başka ayrı cezalar uygulandığı belirtilmiş ve bu durumun kabahat ve cezada kişisellik prensibine karşıt olduğu savunulmuştu.
TECAVÜZ, DOLANDIRICILIK, FİİLİ HÜCUM
İptali istenen unsurlar ortasında tecavüz ve gibisi toplumda infial yaratabilecek yüz kızartıcı aksiyon yahut davranışlarda bulunulması halinde kabahati işleyene TCK kapsamında verilecek cezaların haricinde cürmü işlememiş olan tarafa da ceza uygulanmasına ait 9’uncu husus de yer aldı.
Haksız kar sağlanması, yolcunun dolandırılması, yolcuya, kontrol görevlilerine, öteki şoförlere yahut üçüncü şahıslara fiili atakta bulunulması, arbedeye karışılması, şahısların darp edilmesi durumunda taşımacı ve sürücülere farklı ayrı ceza uygulanmasına ait unsurların de iptali talep edildi.
MAHKEME: YETKİ BELEDİYEDE
İstanbul 3. Yönetim Mahkemesi, 30 Kasım 2021 tarihli kararı ile belgeyi karara bağladı ve oybirliği ile davayı reddetti. Mahkeme, meslek odasının cezai yaptırımların kanunla düzenlenmesi gerektiği tarafındaki itirazına karşı 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. Hususunu hatırlattı.
Bu yasa ile ulaşımla ilgili vazife ve yetkilerin yerine getirilmesi emeliyle büyükşehirlerde Ulaşım Uyum Merkezi (UKOME) kurulduğu kaydedilerek UKOME’lerin günün gelişmelerine nazaran ulaşım hizmetinin sağlıklı ve inançlı yürütülebilmesi için yasal hudutlar içinde her türlü önlemi almaya yetkisine sahip olduğu vurgulandı.
Dava konusu UKOME kararları ile yapılan düzenleme ile getirilen değişikliklerin, kent genelinde yapılan ulaşım hizmetlerinin; kaliteli ve inançlı olmasını, takibi ve denetimi ile kontrol ve nezaretinin yapılması maksadını taşıdığına dikkat çekilerek bu bahsin belediyelerin sahip olduğu genel yetki sonları içinde olduğu kaydedildi. Düzenlemenin kamu faydasına uygun olduğu sonucuna varıldı.
“ŞAHSİLİK PRENSİBİ İHLAL EDİLMEDİ”
Kararda ayrıyeten hukuka karşıtlık sebepleri olarak ileri sürülen temel savlardan birinin birebir fiil sebebiyle birden fazla ceza verilmesi ve cürüm ve cezada kişisellik prensibinin ihlal edildiği tarafında olduğu, fakat hukukta farklı yasal düzenlemelerde araç sahibinin yahut patronun sorumluluğunu düzenleyen çok sayıda yasa kararı olduğu aktarıldı. Kararda “Dolayısıyla tıpkı fiilden ötürü birden çok ceza verildiği ya da hata ve cezalarda kişisellik unsuruna ters hareket edildiğinden kelam edilmesi mümkün değildir” denildi.
