Severek yaptığım işlerden biri; on yılı geçti, vakit zaman çok zorlanmama, yorulmama, kızmama, üzülmeme neden olmasına ve bu yıl bırakayım artık dememe karşın, kendimi tekrar orada, o içtimalarda bulduğum bir hizmet: NDS Edebiyat Armağanı jüri üyeliği! Şundan dolayı sıkıntı: Bir muharririn ürününü ele alıyor, pahalandırıyor ve sairlerinden daha iyi olduğuna 10 kişilik jürinin öteki üyelerini ikna ediyorsunuz! Üzerinde çok büyük emek olan bir yapıtı hiç beğenmiyor ve eliyorsunuz. Doğal ki bu takdiri de, elemeyi de ortak kabul edilmiş pek çok kritere bağlı olarak yapıyorsunuz lakin yeniden de ne büyük sorumluluk, ne külfet, ne keyif?
On yıldır, bir yıl Türk, bir yıl Fransızca yazan muharrirler arasından birini “İşte bu!” diye seçiyorsunuz. Ben bu vazifesi, edebiyatı, romanları, hikayeleri sevdiğim kadar, Harbiye’de Radyo Evi’nin önündeki birkaç yılımı geçirmiş olduğum mektebi da sevdiğim için bırakamıyor, vazgeçemiyorum. Oraya her gittiğimde büyük avlu, küçük bahçe, içtima odası, sınıflar, ders arasında koşuşan gençler, stant salonu, konser mekânı derken küçük bir kızken buralarda ne büyük heyecanla koşuştuğumu da hatırlıyorum. Neyse fazla nostalji yapmayalım. Yenilikçi ve teşebbüsçü yönetici Mr. Lansalut’nun büyük vizyonla başlattığı ve NDS Mezunlar Derneği ekleriyle onuncu yılını aşan armağan, edebiyat dünyasında da saygın bir nokta edindi.
Zira hepsi bu mektebin mezunu, fakat kendi sahalarının da değerli isimleri olan jüri üyeleri vazifelerini büyük ciddiyetle yaptı. Yayınevlerinin yolladığı eserler tek tek incelenip tartışıldı ve birinciler seçildi. Bu yılki kazananımız İran asıllı Maryam Madjidi. 1980 yılında Tahran’da doğan ancak altı yaşında ailesiyle Fransa’ya göç eden Maryam, birinci romanı “Marx ve Oyuncak Bebek”te çocukluğuna dönüyor ve kucağında bebeğiyle geldiği Paris’in varoş mahallelerinde lisanını bilmediği arkadaşları ve mektebiyle bir göçmen evlat olarak neler yaşadığını anlatıyor.
Jüri yöneticisi Tomris Alpay’ın da değindiği üzere, romanın asıl yürek yakan yanı, Maryam bir öbür devlete gelirken yalnızca vatanını, doğduğu toprakları değil, anadilini de bırakmıştır. “Maryam Madjidi, ferdî serüveninden hareketle Doğu-Batı uygarlıkları arasındaki uçuruma mercek tutarak alansız yurtsuzluğun insanın gerçek kimliği olabilmesi fikrine kanat açıyor.
“Marx ve Oyuncak Bebek”, muharririn birinci romanı olmasına karşın bir birinci kitaptan çok daha fazlasını içinde barındırıyor: Okuru birinci satırlardan başlayarak saran şiirsel bir anlatımla insanın köklerinden uzağa savruluşunu, sonra daima tekrar yuvaya dönüşünü ustalıkla lisana getirme becerisi.” Barış Tut tarafından Türkçeye çevrilen roman Profil Kitap yayınevi tarafından 2018’de yayımlandı. Roman, 2017’de de Fransa’da Goncourt Birinci Roman Ödülü’ne paha görüldü. NDS Edebiyat Mükafatı merasimleri, her yıl mayıs ayında Fransa’nın Türkiye Büyükelçisi himayesinde Fransız Sarayı’nda yapılıyordu; ama bu sene pandemi koşulları nedeniyle daha ilerideki bir tarihte müellifin iştirakiyle gerçekleşecek.
SEÇİCİ KONSEY
NDS Edebiyat Armağanı Jüri Üyeleri: Tomris Alpay (Jüri Başkanı) Yazgülü Aldoğan, Liz Behmoaras, Emel Kefeli, Dilek Öztürkmen, Mayda Saris, Zeynep Sabuncu, Tahassür Yüzak, Mine Haksal.
MARYAM MADJİDİ KİMDİR?
Maryam Madjidi, 1980 yılında Tahran’da doğdu. Altı yaşındayken ailesiyle birlikte Paris’e yerleşti. Paris’in varoşları ve şık mahallelerindeki ortaokul ve liselerde, motor hareketleri gelişmemiş evlatlara ve zihinsel engellilere, Çinli ve Türk mekteplilere, tutuklulara hocalık yaptıktan sonra, günümüzde yabancı evlatlara Fransızca öğretiyor. Dört yıl Pekin’de, iki yıl İstanbul’da yaşadı.
Cumhuriyet
