Paris İklim Anlaşması’nın kabulü sonrası Türkiye’nin “iklim kriziyle mücadele” çalışmalarını yürütmekle görevlendirilen ve ismi “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği” olarak değiştirilen bakanlığın birinci icraatlarından biri “araç kiralamak” oldu. İstanbul Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü, 2022’de kullanmak üzere 64 araç kiralayacak. “Düşük karbon ayak izine sahip olan araçları” kabul etmeyeceğini açıklayan müdürlük, filosunu “yüksek karbon salınımıyla etrafa ziyan verdiği” tenkitlerine mevzu olan dizel araba ve pikaplarla donatacak.
Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’na taraf olmasını öngören yasa ekim başında TBMM’de kabul edildi. 29 Ekim’de de Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın ismi, Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” olarak değiştirildi. 4 Kasım tarihli Resmi Gazete’de ise mutabakatın yürürlük tarihi 10 Kasım 2021 olarak ilan edildi. Bu gelişmeler yaşanırken Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Türkiye’yi global iklim değişikliğiyle gayretin en kıymetli aktörü yapacaklarını” kaydederek “2053’te net sıfır emisyon” hedeflendiğini açıkladı. Lakin bakanlığa bağlı İstanbul Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü’nün “iklim değişikliğiyle mücadele” için Paris İklim Anlaşması’nın yürürlüğe girmesini dahi beklemeden attığı “ilk adım” 64 adet araç kiralamak için ihaleye çıkmak oldu.
YÜKSEK KARBON TERCİHİ
9 Kasım 2021’de onaylanan ihale ilanına nazaran, 2022 yılında müdürlük hizmetlerinde kullanılmak üzere “19 adet şoförlü” ve “45 adet şoförsüz” olmak üzere toplam 64 araç kiralanacak. İhale kapsamında 54 binek araç ve 10 pikap müdürlüğün filosuna katılacak. Misyonlarından biri “iklim değişikliğiyle mücadele” olan müdürlüğün ihale için yayımladığı teknik şartnamedeki birtakım hususlar dikkat çekiyor. Buna nazaran müdürlük, “diğer fosil yakıtlara nazaran emisyon kıymetlerinin daha düşük olduğu” bilinen LPG ve CNG yakıtlı araçları kabul etmeyecek. Bunun tersine, “karbon salınımının yüksekliği nedeniyle etrafa daha fazla ziyan verdiği” tarafında tenkitlere husus olan dizel araçlar kiralanacak. Müdürlüğün, 2022 yılında kullanacağı araçlarda “iklim kriziyle mücadele” gayesine paralel olarak “çevre dostu” biçiminde tanımlanan “elektrikli” ya da “hibrit” araçları tercih etmediği görülüyor.
GENELGEYE DE ALIŞILMAMIŞ
İstanbul Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü, açtığı araç kiralama ihalesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “tasarruf genelgesini” de dikkate almadı. Erdoğan’ın 30 Haziran 2021’de yayımladığı genelgeyle kamudaki tasarruf önlemleri kapsamında araç kiralama ve alımlarında kısıtlamaya gidilmişti. Bu kapsamda mevcut araçların 2023’e kadar yüzde 20 oranında azaltılacağı belirtilmişti. Müdürlük, Şubat 2021’de açtığı bir evvelki ihaleyle 63 araç kiralamıştı. Erdoğan’ın genelgesine nazaran bu sayıyı azaltması gereken müdürlük aksi tarafta karar alarak araç sayısını artırdı.
