Her şey alışılmışın dışında, İKSV İstanbul Sinema Festivali’ne gösterilen ilgi dışında! Her yıl yaşanan bilet bulma telaşından hiçbir şey eksilmedi. Bu yıl şenlik “çevrimiçi” olmasına rağmen, yapımcı firmaların haklı talebiyle biletler sonlu sayıda satışa sunulduğundan yeniden tatlı bir telaş yaşanıyor. Haziranda satışa sunulan 15 seçkinin kombine biletleri birkaç saat içinde bitmişti. Tek tek sinemaların satışları ise bir iki gün içinde tükendi.

Ağır istek üzerine tekrar konulan ek seansların da bir kısmının bileti bitti. Hala satışta olan yalnızca 7 sinema kaldı. Bunlardan çok ilgi gören, senaryosu nedeniyle pek çok memleketten pek çok direktör tarafından tekrar tekrar çekilmiş olan “Mutlu Günler”i film eleştirmeni Viktor Apalaçi yorumladı. Bu senaryonun benzerini Türk seyircisi daha evvel Serra Yılmaz’ın idaresinden “Cebimdeki Yabancı” ismiyle izlemiş ve sevmişti.

‘MUTLU GÜNLER’

Yolunuz Los Angeles’tan geçerse sakın orada yaşayan İsrailli ailelerden birinin yapacağı Şabat gecesi davetini kabul etmeyin. Los Angeles’ın Hollywood semtindeki görkemli bir villada geçen hususuyla “Mutlu Günler/ Happy Times”, Şabat yemeği için bir araya gelen bir öbeğin kanlı hadiselere yol açan hikayesini anlatıyor. 1960 Hayfa doğumlu, yönetmen-senaryo yazarı-yapımcı Michael Mayer’in, senaryosunu Guy Ayal ile birlikte yazıp yönettiği “Mutlu Günler”in konusu, Mayer’in hala yaşadığı Los Angeles’ta geçiyor.

Ritüele nazaran Yahudilerin, haftanın en değerli gecesi saydıkları cuma geceleri Şabat yemeği için aile bireyleri yahut yakın dostlar bir araya gelir. “Mutlu Günler”de Şabat yemeği için masaya oturan 4 çift ve 2 bekâr arasında çıkar alakalarına dayanan bir yakınlık vardır. Aralarındaki tansiyonların, ihtilafların, halının altına süpürülen sırların açığa çıkacağı yemeğin başında muayyen olur. Masadaki tartışmalar 20. dakikadan sonra yumruklaşmalara dönüşür.

ŞABAT YEMEĞİ

Paolo Genovese’nin 2016 tarihli sineması “Perfetti Sconosciuti / Kusursuz Yabancılar” 7 kişilik bir arkadaş öbeğini bir akşam yemeğinde bir araya getiriyordu. Tümü cep telefonlarını masaya koyup gelen aramaları, iletileri herkesle açıkça paylaşma kararı alınca ortaya çıkan sırlar herkesi müşkül durumda bırakıyordu. Bahis çok cazip gelmiş olacak ki İtalyan sinemasının İspanyol, Fransız, G. Kore remake’leri yapıldı.

Bizde “Cebimdeki Yabancı” başlığıyla Serra Yılmaz idaresinde sineması yapıldı, bahis gösterim oyununa da uyarlandı. “Mutlu Günler”in bu sinemadan etkilendiği açık. Gelgelelim Michael Mayer, güldürü ile tansiyonu bir araya getiren İtalyan sinemasını kanlı bir sos ile servis etmeyi münâsib bulmuş. Bir araya gelince nadiren lezzetli olan güldürü ve tansiyon cinslerini muvaffakiyetle harmanlayan filmironisi ve abartılı mizah hissiyle öne çıkıyor.

Menfaatların ve egoların çatışması ile iştirakçilerin çok geçmeden kılıçlarını kınından çıkarmalarına sebebiyet verince izleyici, “Yahudi bir arkadaş öbeğinin kutsal Şabat yemeği nasıl bu kadar berbat gidebilir?” diye düşünmekten kendini alamıyor. Sinemada kişilerin bencillikleri, egoları hudut tanımaksızın eleştiriliyor.

Sonradan görme zenginler, küçük burjuvalar bu tenkitten nasiplerini alıyor. Buna, sinemanın finaline yakın hususa dahil edilen haham Mati üzerinden diyanet adamları dahil edilir. Irkçılık ve antisemitizmi, karikatürize edilmiş karakterler üzerinden eleştiren sinemada, haham Mati ironik bir tonda, “Neticede tüm İsrailliler dosttur” der. Hane sahibesinin kuzeni Michael ise hahamın kanaatini paylaşmaz, tırmanan şiddet vakaları üzerine “Biz İsrailliler nerede duracağımızı bilmeyiz” diyerek hiddetini lisana getirir. Öbeğe birinci kere katılan, Michael’in bonus saçlı, frankofon, hoş aktris nişanlısı Aliyah, “Hepiniz akıl hastası psikopatlarsınız” diye isyan ederek meskenden ayrılan ve hayatını kurtaran tek kişi olur.

KANLI BİR KARA SINEMA

Michael Mayer’in bu son kademe sert, alaycı ve eleştirel sinemasını bir özeleştiri üzere görmek daha sahih olur. Tek mekânda, kısıtlı bir devir diliminde geçen mevzusuyla, sinemanın temposunun hiç düşmediğini Amerika’da yaşayan İsrailli oyunculardan oluşan takımın, “ekip oyunculuğu” dersi verdiklerini söylemek lazım.

Sinemanın Hayfa Sinema Festivali’nde En Güzel Senaryo armağanlı senaryosu, karakter tahlillerinde son kademe başarılı. Hane sahibesi Sigal’in kuzeni Michael’in tanıştırmak için yemeğe getirdiği nişanlısı hariç, tüm karakterler bencil, sorumsuz, şiddet bağımlısı psikopat insanlar. Tokat şiddetinde bir muaheze getiren bu sert ve yiğit sinemaya ilgisiz kalmak imkânsız. Bu sinemanın tenkit yazısını yazarken spoiler vermeden konusunu anlatmak da imkânsız.

Sineması izlememiş olan okuyucularımın seyir zevkini kaçırmamak için, her muaheze yazısında kural olan sinemanın konusuna bu sefer nokta veremiyorum. Tek söyleyebileceğim, sürprizli ve bol kanlı bir sinema izlemeye hazırlıklı olmanız gerektiği…

Cumhuriyet