Reuters

ABD eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Lider Donald Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Halkbank ile ilgili dava süreci hakkında sarf ettiği lafların yargıya müdahale niteliği taşıdığını düşündüğünü ve daha evvel hiçbir liderin bu türlü konuştuğunu duymadığını söyledi.

ABD basınında mahal alan haberlere nazaran, Bolton, Salı günü piyasaya çıkacak olan “The Room Where It Happened” (Olayın Olduğu Oda) başlıklı kitabında Trump’ın “sevdiği diktatörleri kayırdığını” öne sürdü.

Bolton, kitabıyla ilgili birinci mülakatı da ABC News’a verdi. Mülakatın Halkbank ile ilgili olan kısmı tamamının yayınlanmasından evvel ABC News’un internet sitesinde paylaşıldı.

Bolton, Halkbank davası ile ilgili sorulan soruya karşılık olarak, Trump ile Erdoğan arasındaki görüşmelerde bu bahsin birkaç sefer ele alındığını söyledi.

“Erdoğan’ın aslında istediği Halkbank üzerindeki baskıyı hafifletecek bir itilafın sağlanmasıydı. Halkbank, İran yaptırımlarıyla ilgili ABD’nin maddelerini ihlal etti… Halkbank’ın New York Güney Ortamı Savcılığı tarafından rastgele bir Amerikan bankasından daha katı bir muameleye tabi tutulduğunu düşünmüyorum” dedi.

ABD basınında çıkan haberlere nazaran Bolton, kitabında mahal verdiği, Trump’ın Erdoğan’a “kendi adamlarını içeri soktuğunda bu işi halledeceğini” söylediği savını mülakatta da yineledi.

Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı, “Bir defasında Yönetici, Erdoğan’a ‘New York’taki savcılar (Eski ABD Yöneticisi Barack) Obama’nın adamları, kendi adamlarımı içeri sokana kadar bekle, sonra bu işi hallederiz’ dedi. Adalet Bakanlığı kökenli birisi olarak, daha evvel hiçbir yöneticinin bu türlü bir şey söylediğini duymadığımı düşündüm” diye konuştu.

ABD’de Cumhuriyetçi Parti’yi destekleyen, muhafazakar kesitin dış siyaset konusundaki en değerli isimlerinden biri olan Bolton, Nisan 2018 ile Eylül 2019 arasında Trump idaresinde Ulusal Güvenlik Danışmanlığı vazifesinde bulundu.

Cumhuriyetçi liderler periyodunda kıymetli vazifelerde bulunan Bolton, geçmişte ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği ve Adalet Bakan Yardımcılığı konumlarında da hizmet yapmıştı.

Reuters

“TÜRKLER MAKUL BİR MUAHEDEYE YANAŞMADI”

Bolton, ahir Adalet Bakanı William Barr’ın Halkbank’ın “hak ettiği şekilde” yargılanmasını sağladığını tabir etti.

Bolton, “Çünkü Türkler hiçbir makul mutabakata yanaşmadı. Ahir da işler olması gerektiği üzere oldu. Gelgelelim bu durum şimdilik beğenilen. İşlerin sair türlü gitmesine çok yaklaşılmıştı. Bu çok rahatsız edici bir durum” dedi.

ABD basınında daha evvel çıkan haberlerde, Trump’ın Halkbank’a dava açılmasını engelleyecek bir muahede sağlanması için Barr ile Kaynak Bakanı Steve Mnuchin’i görevlendirdiği öne sürülmüştü.

Halkbank hakkında, ABD’nin nükleer faaliyetleri nedeniyle İran’a uyguladığı yaptırımları deldiği gerekçesiyle ABD’de soruşturma açılmıştı. ABD Adalet Bakanlığı, Ekim 2019’da Halkbank hakkında bir iddianame hazırlayarak dava sürecini başlattı. New York Güney Kesim Savcılığı, Halkbank’ın İran’a yasa dışı yollardan 20 milyar aktarmakla suçlanıyor.

İran yaptırımlarının delinmesi ile ilgili olarak daha evvel de ABD’de eski Halkbank Umumî Yönetici Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla yargılanmış ve 32 ay mahpus cezasına çarptırılmış, Atilla, tutuklu geçirdiği müddetin düşürülmesiyle Temmuz 2019’da hür bırakılmıştı. Görülen o davada, Halkbank’a kurumsal olarak rastgele bir suçlama yöneltilmemişti.

Halkbank, kendisine yöneltilen tezlerin tamamını reddediyor. ABD’deki yargı süreci ise hala devam ediyor.

“MADDELERIN UYGULANMASI SİYASİ MAKSAT TAŞIMAMALI“

Bolton, mevzuyla ilgili tüm ayrıntılara hakim olmadığını lakin Trump’ın yaklaşımının yargıya müdahale olduğunu düşündüğünü söyledi.

ABD yöneticilerinin kanunların uygulanması sahasında geniş salahiyetleri olduğunu belirten Bolton, maddelerin “dürüst bir biçimde uygulanmasını” da Adalet Bakanı üzerinden yapması gerektiğini aktardı.

Bolton, “Ancak maddelerin dürüst bir biçimde uygulanması, bu tatbikin siyasi maksatlar taşımaması manasına geliyor. Ve Halkbank’ı bir rüşvet fonu üzere kullanan Erdoğan ve ailesine, ileride Trump’ın ya da memleketin sair türlü bir muamele görmesi karşılığında verilen umut beni çok lakin çok rahatsız etti” diye konuştu.

Cumhuriyet