Yaklaşık iki yıldır tüm dünyayla birlikte Türkiye’yi de tesiri altına alan Covid-19 pandemisi, bilhassa organ bekleyen hastaları derinden etkiliyor. Ömürleri organ nakline bağlı olan hastaların sayısı artarken, buna rağmen pandemi sürecinde gerek canlı vericiden gerek kadavradan yapılan organ bağışının büyük ölçüde azalması ömür talihinin her geçen gün yitirilmesine neden oluyor.

Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Ülkem Çakır ve Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Berber, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası kapsamında organ bağışının alarm verdiğine dikkat çekerek değerli ikazlarda bulundu.

Son devir organ yetmezliklerine bağlı vefatlar giderek artarken, bu tanıyı alan hastaların tek tedavi talihlerinin organ nakilleri ile mümkün olduğunu vurgulayan Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Ülkem Çakır “Buna rağmen ülkemizde 2019 yılında 5 bin 760 organ nakli gerçekleştirilirken, 2020 yılında bu sayı 3 bin 852’ye geriledi. Bu yılın birinci on ayında da 3 bin 714 nakil yapılabildi” dedi.

Türkiye’de hala böbrek nakli olmayı bekleyen ileri evre böbrek yetmezliği hastalarının sayısının 21 binle birinci sırada yer aldığını belirten Çakır, bin 715 karaciğer, 952 kalp, 283 pankreas ve 68 de akciğer nakli bekleyen hasta olduğunu söyledi.

‘NAKİL AMELİYATLARI İNANÇLI FORMDA YAPILIYOR’

Sıhhat Bakanlığı tarafından belirlenen aktüel kurallara uyulduğunda, hastaların tetkik ve tedavilerinin inançla yapılabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Ülkem Çakır şöyle konuştu:

“Gerek canlı vericiden, gerekse beyin mevti gerçekleşmiş vericilerden yapılan organ nakillerinde rutin testlerin yanı sıra, Covid-19 antijen-antikor testlerinin yapılması, izolasyon tedbirlerine uyulması süreci denetimli hale getirmekte. Lakin tüm dünyayla birlikte Covid-19 pandemisine ağır formda maruz kalan ülkemizde 2020 yılından itibaren hem canlı vericiden hem de kadavradan nakil sayılarında manalı bir düşüş gözlendi. Örneğin; 2019 yılında organ nakillerinin 4 bin 397’sinin canlı vericiden, bin 363’ünün beyin vefatı gerçekleşmiş vericiden yapıldığı görüldü. Bu yılın birinci 10 ayında ise 3 bin 714’e gerileyen organ naklinin, 3 bin 260’ı canlı vericiden, 454’ü ise beyin vefatı gerçekleşmiş vericiden yapıldı.”

‘ORGAN BAĞIŞI EN HOŞ MİRAS’

Türkiye’de organ nakli gereken hastaların sayısının giderek artış gösterdiğini vurgulayan Prof. Dr. İbrahim Berber de “Özellikle pandemi sürecinde yaşamak zorunda olduğumuz sıkıntı vakitler organ bağışının ehemmiyetine yönelik hassasiyetimizi azaltmamalı. Unutmayalım ki bırakacağımız en hoş miras hayatta iken yapacağımız organ bağışıdır” diye konuştu.

Berber, Türkiye’nin son yıllarda organ nakli cerrahisinde çok süratli ilerleme kaydettiğini, tecrübeli uzman ve ileri teknolojik altyapısı ile nakil muvaffakiyetinde dünyanın önde gelen ülkeleri ortasında yer aldığını da vurguladı.

ORGAN BAĞIŞI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKEN 7 NOKTA

• Pandemide organ nakillerinde her türlü tedbire uyulması hem canlı verici hem hasta için inançlı bir ortam sağlıyor.
• Organ bağışlayarak, bir yahut birkaç kişiyi yaşama döndürmeniz mümkün.
• 18 yaşını aşmış, akli istikrarı yerinde olan herkes organ bağışında bulunabilir.
• İslam dini de dahil olmak üzere, tüm büyük dinlere nazaran organlar bağışlanabilir.
• Türkiye’de böbrek, kalp, akciğer, karaciğer, pankreas ve ince bağırsak üzere organlar ile kalp kapağı, gözün kornea katmanı, kas ve kemik iliği üzere dokular muvaffakiyetle nakledilebiliyor.
• Organını bağışlayan kişinin organları tıbbi olarak beyin vefatının gerçekleştikten sonra yapılıyor.
• Kadavradan organ çıkarma süreci, cenaze bütünlüğünün korunması için büyük bir dikkat ve itinayla yapılıyor.